Kardas rodzia 25252525B3 8 strony8 189

188 CZĘŚĆ II PROCESY W ZARZĄDZANI! I PRZEDSIĘBIORSTWEM

tury na zasadzie podporządkowania komórek organizacyjnym fachowcom w określonych dziedzinach¹⁶. Ponadto cechami negatywnymi takiej konstrukcji jest jej mała elastyczność oraz powierzchowna wiedza przełożonych o funkcjonowaniu organizacji. Możliwe jest jednak jej stosowanie w małych przedsiębiorstwach, zajmujących się realizowaniem np. prostej produkcji. Jako jej zaletę wymienia się łatwość ustalenia zakresu kompetencji i odpowiedzialności elementów' wchodzących w' skład tej struktury. Strukturę liniową często określa się jako system jednodniowy.

Rysunek 8.2. Liniowa struktura organizacyjna

Źródło; Opracowanie wtasne

Funkcjonalna struktura organizacyjna (rysunek 8.3.) opiera swoją budowę na zasadzie fachowości. Jest to zatem niezwykle elastyczna konstrukcja umożliwiająca wprowadzenie daleko posuniętego podziału pracy. Przerywane linie symbolizują więzi funkcjonalne. Każdy podwładny ma tutaj więcej niż jednego przełożonego, specjalizującego się w określonej funkcji, zatem nie jest tu zachowana zasada jedności kierownictwa. Pociąga to za sobą niebezpieczeństwo otrzymania przez, podwładnych sprzecznych poleceń, które mogą prowadzić do konfliktów. Innym mankamentem tej struktury jest trudność w rozgraniczeniu obszarów kompetencji, a zwłaszcza odpowiedzialności za wykonywane zadania. Dlatego też. w „czystej postaci” tc struktury nie mają zastosowania w praktyce. Strukturę funkcjonalne nazywa się również systemami wieloliniowymi.

Za rozwiązanie kompromisowe, które agreguje w sobie zalety i minimalizuje wady dwu omówionych wcześniej rozwiązań, należy uznać strukturę liniowo-funkcjonalną, w której poza więziami podporządkowania istotną rolę odgrywają więzi funkcjonalne. Jak to wynika z rysunku 8.4. dyrektora ds. produkcji łączą

¹⁶ S Sudoł. Przedsiębiorstwo..., dz cyt.. s. 204 z kierownikami wydziałów produkcyjnych 1-4 więzi hierarchiczne, natomiast powiązania pomiędzy wiceprezesami ds. technicznych i obrotu a wydziałami produkcyjnymi mają charakter funkcjonalny. Taki rodzaj struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa jest najczęściej stosowany w praktyce.

Rysunek 8.3. Funkcjonalna struktura organizacyjna

Źródło: Opracowanie własne.

Rysunek 8.4. Liniowo-funkcjonalna struktura organizacyjna

Źródło: Opracowanie wtasne na podstawie: S. Sudot, Przedsiębiorstwo..., dz. cyt, s. 205.