Kardas rodzia 25252525B3 8 strony8 199

198 CZĘŚĆ II PROCESY W ZARZĄDZANIU PRZEDSIĘBIORSTWEM

w celu wypracowania rozwiązania zaspokajającego wymagania klienta. Procesy realizowane w określonej organizacji wyznaczają kształt struktury organizacyjnej i możemy podzielić je na:

•    procesy podstawowe,

•    procesy pomocnicze,

•    procesy zarządzania.

W wyniku zastosowania takiej organizacji pracy następuje reorganizacja przedsiębiorstwa, której efektem jest min.: spłaszczenie struktury, wykonywanie pracy przez zespoły, których członkowie działają z dużą swobodą i są wspierani przez nielicznych menedżerów (którzy zamiast nadzoru pełnią funkcję doradczą, następuje przejście od hierarchii do równości oraz redukcja etatów kierowniczych). Graficznie procesowa struktura organizacyjna została zaprezentowana na rysun-ku 8.9. Struktura procesowa w niektórych aspektach jest zbliżona do struktury macierzowej. Na czele organizacji stoi dyrektor (D), któremu podlegają bezpośredni podwładni (S), którzy doradzają kierownikom zespołów (tzw. gospodarzom procesów - NK). Podstawowe jednostki organizacyjne, którymi są zespoły projektowe. ukierunkowane są na zaspokajanie potrzeb klientów wewnętrznych jak i zewnętrznych. Każdy zatrudniony, każda komórka organizacyjna pracuje dla innych i wytwarza materialne i niematerialne usługi, powinien się zatem starać o to, by były one wykonywane jak najlepiej.

Rysunek 8.9. Struktura procesowa

A

	PROCES 1	1—	H nk |-
1	~i	i -
L	PROCES 2		-LNKJ-
i
i___'	PROCES 3		H NK 1-
i	Uu	■ LSJ

Źródło: Opracowanie własne na podstawie: A. Piotrowicz, Zmiany ... dz. cyt., s. 34-40.

Struktura sieciowa natomiast to względnie trwałe zgrupowanie autonomicznych wyspecjalizowanych jednostek bądź przedsiębiorstw, uczestniczących w systemie wzajemnej kooperacji zgodnie z zasadami rynkowymi²⁸. W wąskim znaczeniu

^2,1 IV Dwojaeki. B. Nugalski. Tworzenie struktur sieciowych jako w ynik restrukturyzacji scen tralitowanego przedsiębiorstwa, „Przegląd Organizacji" 1998, nr 4.

siecią jest układ składający się z przedsiębiorstw niezależnych kapitałowo, w ujęciu szerokim zaś sieć może występować również w formie grupy kapitałowej. Istota działania organizacji sieciowej polega na utworzeniu prz.cz. przedsiębiorstwa wzajemnych sieciowych powiązań, umożliwiających zlecanie na zewnątrz produkcji, dystrybucji i każdej innej funkcji, którą lepiej lub taniej mogą wykonywać inni. Trzon stanowi wąskie grono menedżerów - koordynatorów podstawowych funkcji, którzy sprawują nadzór nad całokształtem działalności. Każda konfiguracja powstała z połączenia różnych podmiotów będącymi tzw. węzłami sieci jest nazywana spółką wirtualną, a kombinacja kluczowych kompetencji uczestników spółki wirtualnej spraw ia, że jest ona bardziej elastyczna, silniejsza ekonomicznie i szybsza w działaniu aniżeli poszczególni jej członkowie działający samodzielnie"'.

Przykładowa konfiguracja sieci została przedstawiona na rysunku 8.10. Organizacja sieciowa, dająca dużą swobodę działania i ograniczająca kontrolę kierownictwa nad obszarami funkcjonowania firmy, stanowi skrajne przeciwieństwo biurokracji. Przykładem przedsiębiorstw sieciowych mogą być: Nike, Reebok czy Dell Computer.

Rysunek 8.10. Struktura sieciowa

Niezależna		Agencja
firma R&D		reklamowa

Fabryka		Przedstawiciele
w Chinach		handlowi

Źródło¹ Opracowanie własne.

Przedstawione powyżej przykłady nowoczesnych struktur wyraźnie wskazują na to. że organizacje przyszłości będą w sposób znaczący różnić się od obecnie funkcjonujących. Wielostronność i szybkość zmian otoczenia przedsiębiorstw już teraz stanowi mocny impuls do tego, by zmieniać struktury w kierunku zwiększania stopnia ich elastyczności. Umiejętność adaptacji, tak biernej, jak i czynnej, będzie gwarantem sprawności działania współczesnych organizacji.

^J,> O. Kcmpny. Typy i logistyka organizacji sieciowych, „Gospodarka materiałowa i Logistyka" IW. nr 3.