KIF44

(Ą) Dokładnie jedno z dwojga: psychiatria jest nauką lub sztuką.

(Zm) Psychiatria nic jest nauką.

Ij^bznaczmy literą Z zdanie:

Jeśli językoznawstwo nic jest dyscypliną normatywną, to zajmuje się badaniem zachowań językowych, a nie -ich oceną.

Sformułuj zdania Z_x — Z₄ spełniające następujące warunki: Zdania Z_x, Z.,, wynikają logicznie z Z, nie są wzajemnie równoważne, a przy tym Z z żadnego z nich nic wynika. Z wynik;: logicznie zarówno z Z„ jak i z Z_t, a przy tym Z₃ wynika z. Z_t lecz nic odwrotnie. jT\

1.4    Podaj zdanie, które jest logicznie równoważne zdaniu Z z zadania 1.3, lecz zawiera jako jedyne spójniki :

(a)    alternatywę i negację

(b)    implikację i negację

(c)    koniunkcję i negację

1.5    Wskaż (rekonstruując odpowiednie schematy logiczne) rozmaite dopuszczalne interpretacje strukturalne zdania:

Nic jest prawdą, że badania filozoficzne torują drogę odkryciom naukowym zawsze i tylko, gdy kryzysom w nauce towarzyszy rozkwit filozofii, a w okresach rozkwitu nauki filozofia obumiera.

Dla każdej z wyróżnionych interpretacji sformułuj zdanie, które dopuszcza tylko tę interpretację.

>.u Zbadaj, czy podane niżej wnioskowanie jest poprawne jako subiektywnie pewne:

(a) Jeżeli Jan jest konformistą, to postępuje zgodnie z własnymi przekonaniami tylko wtedy, gdy jest pewny swej prawo-myślnoici. Jeżeli Jan jest bardzo miody to nie jest konformistą. Zatem jeśli Jan jest bardzo młody, to postępuje zgo-

/

dnie z własnymi przekonaniami, choćby nawet nie był pewny swej prawomyślności.

(b) Jeśli Jan mówi nieprawdę, to dokładnie jedno z dwojga: myli się lub kłamie. Jeśli kłamie, to co najmniej jedno ^ z dwojga: raa coś do zyskania lub coś do stracenia. Lecz Jan nic myli się, a przy tym nic ma nic do zyskania. Zatem co najwyżej jedno z dwojga: Jan mówi nieprawdę lub nic ma nic do stracenia.

1.7    Podaj co najmniej trzyelementowy układ zdań. z którego można dedukcyjnie wyprowadzić wniosek:

(WO Nic jest prawdą, że jeśli prawa przyrody można poznać, to można je też zmieniać.

(Zwróć uwagę na to, by żadne z tych trzech zdań nic było zbędne przy dedukowaniu W). Wyprowadź kilka nicrównowaź-nych wniosków dedukcyjnych ze zdania W.

1.8    Rozwiąż zadanie 1.7 biorąc zamiast zdania W zdanie:

Nie można zasadnie przewidywać zjawisk przyrodniczych, o ile nie zna się praw, które nimi rządzą. (Wj) Jeśli introspckcja nie jest metodą naukową, to psychologia nic różni się istotnie od fizyki lub w ogóle nic jest nauką.

1.9    Wskaż w podanych niżej wnioskowaniach przesłanki zbędne, tj. takie, po usunięciu których wnioskowanie pozostaje dedukcyjne.

(a)    Jeśli wyniki eksperymentów nic potwierdzą mojej hipotezy, to ją odrzucę. Nic odrzucę mojej hipotezy tylko wtedy, gdy nie okaże się ona sprzeczna z przyjętymi już teoriami. Jeśli zatem moja hipoteza okaże się sprzeczna z przyjętymi już teoriami, a przy tym wyniki eksperymentów jej nic potwierdzą, to ją odrzucę.

(b)    Odrzucę moją hipotezę, jeśli jest ona sprzeczna z przyjętymi już teoriami lub okaże się niezgodna z doświadczeniem.

143