L Geneza, pojęcie i istota stosunków międzynarodowych
Oommen T, K. (ed.), Citizenship and National Jdenfity. From Golonią lism w Globalizm. New Delhi 1997.
Pietraś Marek (red.). Oblicze procesów globalizacji, Lublin 2002.
Truyol y Serra A., Genese et siructure de la societe intemationah. RCADI, t. 96, 1959 (1).
Rodrik Dani, Has GlohaUzation Gone Tao Far?, Washington 1997. Yerbont Gilles, La Societe inlercidturdle, Paris 2001.
Waldenberg Marek, Kwestie narodowe w Europie Środkowo-Wschodniej, Warszawa 1995.
Weiner Miron (ed.), The Dynamics of Growth, New York 1996. Ware Edith E., The Study of International Relations in the United States, New York 1935.
Wiedza potoczna o stosunkach międzynarodowych jest myślowym zbiorem pewnych prawd na temat kształtu i funkcjonowania różnych sektorów rzeczywistości międzynarodowej. Jest ona oparta na przeświadczeniach, sądach, opiniach i wyobrażeniach, które tworzą zbiorowe przekonania. Ten rodzaj wiedzy dominował w ciągu większości dziejów ludzkości, zwłaszcza w odniesieniu do zjawisk społecznych, a zatem i międzynarodowych. Wiedza naukowa najłatwiej i najwcześniej rozwinęła się w przyrodniczej i praktycznej sferze życia społeczeństw. Zobiektywizowana wiedza naukowa tej sfery była utrwalana i pogłębiana przez zinstytucjonalizowany odpowiednio system kształcenia i badań.
Obiektywizacja wiedzy naukowej w sferze społecznej, którą zajmują się dziś różne działy humanistyki, dokonywała się znacznie wolniej, gdyż w tej sferze znacznie trudniej przychodziło formułowanie dokładnych, i uzasadnionych twierdzeń. Drugim hamulcem byt bardzo złożony i zmienny charakter różnych dziedzin stosunków społecznych. Skoro stosunki międzynarodowe stawały się najszerszą dziedziną stosunków społecznych, którymi zajmują się nauki humanistyczne, to nauka o tych stosunkach stała się nieuchronnie najszerszą dziedziną humanistyki.
Skoro mówimy o wiedzy naukowej i o nauce o stosunkach międzynarodowych, to wypada zatrzymać się nad sensem pojęcia „nauka” i nad jego ewolucją. Jak wiadomo, pojęcie to jest różnie kojarzone w środowiskach licealistów, studentów wyższych uczelni czy za-
33