II, Nauka o stosunkach międzynarodowych,..
ezywislości międzynarodowej i wyjaśnienia istoty stosunków międzynarodowych, Z tego powodu nasilał się nurt rozwoju nauki o stosunkach międzynarodowych jako dyscypliny autonomicznej, obejmującej całość rzeczywistości międzynarodowej i wyjaśniającej istotę stosunków międzynarodowych przy pomocy metod innych nauk humanistycznych i społecznych,
Zaliczanie nauki o stosunkach międzynarodowych do dyscyplin humanistycznych wynika stąd, źe rozwija ona wiedzę o międzynarodowej sferze stosunków społecznych, o wartościach cenionych w tych stosunkach i o przejawach kultury współżycia międzynarodowego. Nauka ta musi wykorzystywać wiedzę z różnych działów prawa międzynarodowego, historii dyplomacji, historii stosunków międzynarodowych, stosunków gospodarczych, finansowych i kulturalnych, filozofii i socjologii, geografii i antropologii, geopolityki i strategii. Tożsamość nauki o stosunkach międzynarodowych, program jej badań i kształcenia oraz ich spójność wyrażają więc łącznie wszystkie przedmioty wykładane na specjalistycznych kierunkach studiów z zakresu stosunków międzynarodowych, Pole tej nauki musi bowiem łączyć wszystkie aspekty życia międzynarodowego i wiedzy o tym. życiu.
W długiej historii myśli o życiu mtędzynarodowym i nauki o stosunkach międzynarodowych przewijało się humanistyczne poszukiwanie możliwości pacyfikacji świata w imię przetrwania społeczeństw i zapewnienia im pomyślnego żyda bez przemocy międzynarodowej . Wielu myślicieli zastanawiało się nad warunkami wiecznego pokoju oraz nad układaniem stosunków między pluralistycznymi jednostkami politycznymi na zasadach tolerancji religijnej i braterstwa ludzi. Dlatego to zwolennicy prawa narodów i prawa naturalnego wiązali prawa i obowiązki państw z uniwersalnymi normami etycznymi oraz rozpoczęli kodyfikowanie zjawiska wojny, aby wprowadzać równowagę i ład oparty na podstawach teologii, rozumu i natury oraz na zasadach terytorialności i suwerenności państw, Z refleksji tych wyrastały w czasach najnowszych tendencje regulowania rywalizacji międzypaństwowych drogą równowagi i prawa. Połączyła się z nimi kwestia legitymizacji demokratycznej państw i stabilizacji stosunków między nimi bez stosowania przemocy, W tym kontekście antyhumanisiyezny wydźwięk zaczął mieć postępujący proces desankt u ary zacj i terytoriów państwowych, rozwijający się pod hasłem tzw. interwencji humanitarnych,
O humanistycznym charakterze nauki o stosunkach międzynarodowych świadczy nie tylko zawarta w niej refleksja o losach wielkich zbiorowości społecznych i państw. Dowodzą tego również rozważania i rozwijanie wiedzy naukowej o zjawiskach sprawiedliwości, redystrybucji środków ekonomicznych oraz moralnych reguł w stosunkach międzynarodowych z punktu widzenia pozycji i losów jednostek ludzkich. Najnowszym wyrazem tego rodzaju przemyśleń stała się idea Międzynarodowego Trybunału Karnego, którego statut obowiązuje od 1 lipca 2002 roku.
Najwcześniejszym i najważniejszym przejawem humanizmu nauki o stosunkach międzynarodowych stała się zawarta w różnych jej działach troska o życie oraz przetrwanie jednostek i grup społecznych w swiecie. Na podstawie doświadczeń historycznych i bieżących nauka ta rozpoznaje mechanizmy zagrożeń dla tego życia i przetrwania, wynikających z różnych procesów interakcji międzynarodowych i egoizmów niektórych państw, Wskazuje też reguły zapobiegania realizacji zagrożeń skracających życie ludzi w sposób pokojowy (jak eutanazja), albo też poprzez akty ludobójstwa z użyciem przemocy. Dlatego uczy możliwości kształtowania przyjaznego ludziom ładu międzynarodowego i środowiska człowieka. Poprzez analizy porównawcze międzynarodowych procesów demograficznych (jak zwiększanie się liczby ludności świata, starzenie się ludności i urbanizacja) dochodzi do wskazy wanta działań zapobiegających zgonom niemowląt i rozpowszechnianiu się chorób zakaźnych, jak również sprzyjających otrzymaniu poziomu dzietności gwarantującego prostą zastępowalność pokoleń.
Drugim przejawem humanizmu nauki o stosunkach międzynarodowych stało się rozpoznawanie mechanizmów naruszania etyki
43