posmodernizm teksty polskich autorów0

40 Cne gon fhio mskż

[16] W. Welsch, Wisza postmodernistyczna moderna, oj/, cit.. s. 33.

[17J "Iermin „postmodernizm" pojawił się w amerykańskiej krytyce lat 60. jako poręczne hasło grupujące szeroki front przeciwników modernistycznej estetyki, od artystów z. kręgu Black Mountain College (j. Cagc, R. Rauschenberg, J. Johns. A- Kaprów) przez beatników (A. Ginsberg, G. Corso, J. Ke-rottac, 1.. Ferlinghetti) aż po artystów popartu i twórców nowej prozy, podejmujących grę z popularnymi, skonwencjonalizowanymi gatunkami i formami literackimi. Zob. G. Dziam-ski, Postmodernizm wobec kryzysu estetyki współczesnej, Poznań 1996, rozdz. Postmodernizm zc refleksji nad sztuką, s. 109.

[18] Te i podobne pytania sprowokowały niektóry ch autorów do uznania sztuki postmodernistycznej za przedłużenie czy też za odnowioną wersję estety ki canipu: zob. A. Danio, After the End of Art. Contr mporary Art and the Pale of History, Princeton 1997, s. 11,

[19] F. Fukityama, Koniec historii ? w. 1. Lasota (red.), Czy ko-nieć historii? Warszawa 1991. s. 34. O koncepcji końca historii Fukuyamy i recepcji tej idei w Europie Środkowej po upadku komunizmu zob. G. Dziamski, Liberalizm kulturowy wobec liberalizmu gospodarczego, w: Z. Drozdowie* (red.), Liberalne tn-zwania. Poznań 1998.

[20] Jest to pogląd Lmberta F.co; zob. U. Eco. Dopiski na marginesie „Imienia róży", w. Imię noży. prz.el. A. Szymanowski, Warszawa 1987.

Andrzej Szahaj

Co to jest postmodernizm?

Jest to nurt filozoficzny i - szerzej - kulturowy, który powstał w ostatnich dekadach XX wieku. Terminu „postmodernizm’’ użył po raz pierwszy Federico de 1

Onfz w 1934 roku do opisu poezji hiszpańskiej i połu-dniowoamerykańskiej, obejlitującej okres 1905-1914, używali go także Arnold Toynbee (1939), C. W. Mills (1959), Irving Howe (1959), Leslie Fiedler (1965),

Amitai Etzioni (1968). Na stałe wszedł do słownika na-"uk społecznych w latach siedemdziesiątych XX wieku za sprawą teoretyków sztuki: lhaba Hassana i Charle-sa Jencksa oraz socjologa^ Daniela Bella. Największą popularność uzyskał jednak po serii publikacji francuskiego filozofa J.-F. Lyotarcia (La condifion postmo-deme. Rapport sur te savoir [1979], Response a la ques(ion:

Q_uLst-ce que le poshnodeme ? „Critique” 1982, nr. 37, Le Postmodeme explique aux eufauts. Correspondance 1982--1985 [1988]). Nurt ten łączony jest zwykle z ponowo-,czesnością pojmowaną jako odrębna epoka w dziejach _t

kultuiy zachodniej. Początki ponowoczesności datuje 1

się najczęściej na lata sześćdziesiąte XX wieku i wiąże z powstaniem społeczeństwa postindustrialnego (D. Bell), w którym tradycyjna dominacja „eywiltzacjT i

węgla i stali” zostaje zastąpiona prymatem -cywilizacji -informatycznej, przemysły zwane umownie „brudnymi" przemysłem czystym, kult ciężkiej pracy fizycznej