Print0011 TIF

ROZWÓJ FIZYCZNY DZIECI I MŁODZIEŻY U

U dziewcząt

U chłopców

t

4

P₁ - Stadium dziecięce:

Brak owłosienia łonowego lub meszek

P₂ - \Mosy pojedyncze, proste,

o słabej pigmentacji, u dziewcząt na skórze dolnej połowy warg sromowych dużych, u chłopców u nasady prącia

2

P₃ - \Mosy skręcone, rzadkie, grubsze i ciemniejsze, zajmują część powierzchni skóry krocza

P₄ - \Mosy mocno skręcone, bardzo

gęste, ciemne, zajmują powierzchnię mniejszą niż u osobników dojrzałych

4

P₅ - \Mosy mocno skręcone, bardzo gęste, ciemne, zajmują całą powierzchnię pod spojeniem łonowym (kształt trójkąta), czasem z nieznacznym owłosieniem wewnętrznej powierzchni ud u obu płci

Niektórzy autorzy wyróżniają u chłopców stadium P₆ - owłosienie skóry brzucha wzdłuż kresy białej, intensywniejsze owłosienie ud

Ryc. 1.7. Stadia rozwoju owłosienia łonowego — skala Tannera (P —pubis).

W momencie menarche większość dziewcząt osiągnęła ponad 95% swej ostatecznej wysokości ciała. W następnym okresie przyrosty wysokości ciała wyraźnie się zmniejszają (średni przyrost po menarche to około 6 cm), co oznacza, że gdy zaczyna miesiączkować dziewczynka niskorosła, jej wzrost ostateczny będzie raczej niski.

Według hipotezy Frisch (dotychczas nie potwierdzonej, ale też nie odrzuconej), menarche pojawia się przy tzw. krytycznej masie ciała, która wynosi około 46-47 kg (ma ona być „sygnałem metabolicznym” dla o.u.n., wyzwalającym dalsze przemiany). Prawdopodobieństwo istnienia takiego mechanizmu może potwierdzać późniejsze występowanie menarche u dziewcząt szczupłych, o ektomorficz-nym typie budowy ciała oraz zatrzymanie miesiączkowania u dziewcząt, których masa ciała gwałtownie zmniejszyła się (np. w wyniku odchudzania, w jadłowstręcie psychicznym). Przyrosty tkanki tłuszczowej u dziewcząt po skoku pokwitaniowym i menarche wyraźnie zwiększają się. Odkłada się ona w typowych dla kobiet okolicach (biodra, pośladki, uda, piersi, ramiona).

Charakterystyczne objawy dojrzewania płciowego u chłopców

1. Pierwszy wytrysk nasienia

Polucja (zmaza nocna) jest to wytrysk nasienia, połączony z orgazmem, występujący w czasie snu. Pierwszą polucję można uznać za rozpoczęcie czynności plemnikotwórczej jąder oraz czynności gruczołu krokowego i gruczołów jamistej części cewki. Pierwsze polucje występują przeciętnie około 14. rż. Nie ma pewnych dowodów świadczących o zdolno-