roz5a

42    Część Pierwsza - Wprowadzenie do prawa cywilnego

jeżeli np. Minister Gospodarki w ramach przysługujących mu uprawnień, zamawia nowe meble do gabinetu, dokonuje czynności cywilnoprawnej, ktc re; str: ni będzie Skarb Państwa. Osobami prawnymi będą także jednostki samorząd - :er~: nilnego oraz tzw. „agencje” państwowe, jak np. Agencja Nieruchomości Rolny eh. wy tonująca w imieniu Skarbu Państwa uprawnienia w zakresie zarządzania zasobem skarbowych nieruchomości rolnych¹. Kolejnymi konsekwencjami dopuszczenia uczestnictwa administracji publicznej w obrocie jest wyposażanie ich w majątek, jak również zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków z zakresu prawa cywilnego, oraz do nabywania praw i zaciągania zobowiązań za pomocą własnych działań. W rezultacie administracja publiczna uczestniczy w obrocie korzystając z tych samych form prawnych, co inne podmioty prawa cywilnego. Najczęściej stosowaną formą prawną takiego działania jest umowa.

5.2. Umowy a inne formy działania administracji

Problematyka umów zostanie wyłożona w rozdziale III podręcznika, tu ograniczymy się do definicji oraz zwięzłego odgraniczenia umów od innych prawnych form działania administracji.

Pod pojęciem umowy będziemy rozumieć czynność prawną, w skład której wchodzą co najmniej dwa zgodne oświadczenia woli, zmierzające do wywołania skutków w sferze prawa cywilnego. Innymi słowy, chodzi tu o sytuację, gdy kontrahenci zgodnie postanawiają ustanowić jakiś stosunek prawny (np. zawrzeć umowę sprzedaży), znieść go (np. rozwiązać umowę najmu) lub go przekształcić (np. zmienić wysokość czynszu dzierżawnego).

Od umowy w pierwszym rzędzie należy odróżnić porozumienie administracyjne. Jest to niewładcza forma działania administracji polegająca na dokonaniu czynności prawnej, na mocy której podmioty prawa administracyjnego za pomocą zgodnych oświadczeń woli zaciągają zobowiązania dotyczące podejmowania zadań z zakresu administracji publicznej. Nie jest to umowa w rozumieniu prawa cywilnego, ponieważ jej strony nie muszą mieć podmiotowości cywilnoprawnej, a zadania będące przedmiotem porozumienia mieszczą się zasadniczo w pojęciu imperium. W wyniku porozumienia strony zobowiązują się wspólnie wykonywać pewne zadania, albo następuje przeniesienie obowiązku wykonywania tych zadań z jednego podmiotu na drugi.

Decyzja administracyjna jest jednostronnym, władczym aktem administracyjnym regulującym prawa i obowiązki adresata, o treści przewidzianej w przepisach prawa, ustanawiającym, znoszącym lub zmieniającym prawa lub obowiązki admini-

1

Zob. szerzej rozdział 2.