Komora wiatrowa (W) przebiega wzdłuż wiatrowni i jest nie-podzielona. Po odjęciu przedniej pokrywy komory wiatrowej (H) możliwy jest dostęp do wentyli.
Wentyle sterowane są poprzez klawiaturę za pośrednictwem traktury gry, zaś zasuwy służące do zmian głosów (rejestrów) są zamykane i otwierane za pośrednictwem traktury rejestrowej. W niektórych przypadkach traktura rejestrowa może w ogóle nie istnieć — zasuwy wyciągane są wtedy bezpośrednio przy pomocy przytwierdzonych do nich uchwytów. Tego typu rozwiązania spotyka się w niedużych instrumentach.
Istnieje jeszcze jedna odmiana wiatrowni tonowej, zwana wia-trownią sprężynową, w której dostęp powietrza do poszczególnych głosów otwierany jest nie przez zasuwy, lecz przez specjalne wentyle. Ze względu na niewielką liczbę zachowanych egzemplarzy tego typu wiatrowni na świecie (w Polsce nie istnieje żaden) konstrukcja wiatrowni sprężynowej nie będzie w ramach niniejszej pracy omawiana.
Przeprowadzane w czasach nowszych próby zastąpienia w wiatrowni typu tonowego zasuw rejestrowych innymi mechanizmami nie przyniosły wyników. Zasuwy stanowią elementy trwałe — ta zaleta była w konkurencji z innymi mechanizmami decydująca.
Wiatrownią tonowa może pracować w połączeniu ze wszystkimi systemami traktury. W przypadku połączenia jej z trakturą czysto mechaniczną ruch klawisza przenoszony jest na wentyl bezpośrednio przy pomocy układu mechanicznego. W przypadku zastosowania dźwigni Barkera dźwignia stanowi element pośredni pomiędzy mechaniką wprawianą w ruch przez klawisz a wentylem w wiatrowni. Działanie dźwigni Barkera w połączeniu z klawiaturą i wiatrownią przedstawione zostało na rysunku 25. Zauważyć należy, że przedstawiona na tym rysunku dźwignia jest innego typu, niż dźwignia na rysunku 19. W komorze wiatrowej (A) powietrze po naciśnięciu klawisza (T) uruchamia mieszek (C) i za jego pośrednictwem wentyl (F) w wiatrowni.
Na rysunku 26 przedstawiony jest jeden z systemów zapewniających współpracę traktury działającej na zasadzie pneumatyki rurkowej z wiatrownią tonową. Mechanizm został ukazany na rysunku w stanie spoczynku. Sprężone powietrze przedostaje
Rys. 25
Działanie dźwigni Barkera w powiązaniu z klawiaturą i wiatrownią
57