uz0

tego systemu, ale w tym jednak przypadku istotnym mankamentem jest udzielanie ochrony niejako „w ciemno”. Czyni się to bowiem przy założeniu, że podmiot żądający ochrony - według swojego rozeznania sam uznaje możliwość jej posiadania. Jest to więc jakby uzyskiwanie ochrony „na życzenie” i na odpowiedzialność zgłaszającego. Oczywiście może się zdarzyć, że ocena dokonana przez zgłaszającego będzie błędna, wówczas może dojść do konfliktów z innym (wcześniejszym) właścicielem chronionej wiedzy, a nawet do unieważnienia ochrony (przyznanego prawa wyłącznego). Udzielanie praw w systemie rejestracji formalnej związane jest z dużym prawdopodobieństwem wystąpienia kolizji tych praw. Prowadzić to może do powstawania sporów, których rozstrzyganie wymaga niekiedy długotrwałych postępowań. Niewątpliwie jednak zaletą systemu rejestracji (oprócz krótkiego czasu udzielania ochrony) jest to, że umożliwia on tworzenie określonej dokumentacji, która może okazać się bardzo przydatna w sytuacjach konfliktowych. Dokumentacja ta zawiera między innymi informacje dotyczące pierwszeństwa zgłoszenia oraz zakresu żądanej i udzielonej ochrony. Dochodzenie praw jest w oparciu o te informacje

0    wiele łatwiejsze.

Przyjmując za kryterium podziału wiedzy jawnej chronionej jej przedmiot, można wiedzę tę podzielić na trzy podstawowe grupy: rozwiązania, oznaczenia i utwory. Do rozwiązań (R) zalicza się: wynalazki, wzory (użytkowe, zdobnicze, przemysłowe), topografie układów scalonych, nowe odmiany roślin i projekty racjonalizatorskie³³. Oznaczenia (O) to: nazwy handlowe (oznaczenia podmiotów gospodarczych), oznaczenia towarów i usług — znaki towarowe i usługowe oraz oznaczenia geograficzne. Utwory (U) to m.in.: opracowania wyników prac badawczych, opracowania naukowe, dzieła artystyczne, ale i programy komputerowe. W praktyce gospodarczej często mamy do czynienia z występowaniem wiedzy jawnej chronionej „mieszanej” (rys. 4), a więc takiej, która zawiera jednocześnie utwory

1    rozwiązania (U+R), rozwiązania i oznaczenia (R+O), utwory i oznaczenia, (U+O), a nawet utwory, rozwiązania i oznaczenia (U+R+O). Np. znaki towarowe graficzne mogą byćJednocześnie chronione jako

³³ Funkcjonuje też zbiorcze pojęcie: projekt wynalazczy. Obejmuje ono wynalazki, wzory, topografie układów scalonych i projekty racjonalizatorskie.