�egna�ek 7

IM

W poJrwnibch dydaktyki można spolkiić różne klasyfikacje lekcji. Najczęściej jedmk prowadzone są następujące typy lekcji:

*    lekcje powęww "prouodzMiu nowego materiału;

■    lekcje służąc* ćwiczeniu (kształtowaniu) umiejętności i nawyków;

-    lekcje powtórzeniowo-utw^ląjące i systematyzujące poznaną wcześniej wfedzip;

•    lekcje poświęcone sprawdzaniu i ocenie postępów ucznia.

Lekcja poświęcona w prowadzeniu nowego materiału jest" swej budowie bardzo zbliżona do wyżej przedstawionej uniktay lekcji Minowanej. Z nazwy tej lekcji wynika, że jest ona poświęcona opracowaniu nowego materiału. Uczniowie mogą zdobywać nowe wiadomości w czasie lekcji wróżny sposób:

-    tradycyjny, czyli podający,

-    problemowy,

-    mieszany itp.

Stosownie do tych sposobów wyróżnia się lekcje: podające, problemowe oraz mieszane,

Przy stosowaniu tradycyjnego przekazu wiadomości, czyli tzw. toku podającego, bodowi lekcji nie powinna wiele odbiegać od wyżej przedstawionej struktury lekcji. Przekazywanie może się odbywać w postaci pogadanki, wykładu, pracy z podręcz* otloczn lub jeszcze w inny sposób. Skuteczność tego przeto zależy w dużym stopniu od umiejętności metodycznych nauczyciela, w tym również od umiejętności wykorzystania środków dydaktycznych. W tego typu lekcjach wskazane jest sto* mm odpowiednich do przekazywanych treści środków dydaktycznych. W niektórych lekcjach zasadnicza część nowych informacji może być nawet przekazywana przy wykorzystaniu telewizji dydaktycznej, filmu lub komputera (głównie Internetu). Niezmiernie ważną sprawą w tego typu lekcjach jest również to, aby przekaz wiadomości me przybrał charakteru werbalnego, co znaczy, żeby nie były one przekazywane w postaci gotowej do zapamiętania lub do zanotowania, Dlatego leż znacznie skuteczniejsze jest zdobywanie nowych wiadomości w postaci problemowej. Uczniowie w tak zorganizowanej lekcji nic otrzymują wiedzy w gotowej postaci, tocz muszą dochodzić do mej sami. Struktura takiej lekcji różni się mdmezo od lekcji poprzednio omówione). Jest ona zbliżona w swej istocie do procesu badania naukowego, który - podobnie jak proca kształcenia -jest również procesem poznawczym. W. Okoń proponuje następujący układ lekcji o charakterze problemowym¹:

-    przybywanie uczmów do pracy,

-    yiwdamc pracy domowej jako nawiązanie do lekcji poprzedniej;

■    itwor/ftuc sytuacji problemowej i sformułowanie przez uczniów problemów do rozwiązana:

-    ustalenie piwu pracy i formułowanie pomysłów rozwiązania powyzuych problemów,

-    sprawdzenie pomysłów rozwiązania u drodze empayeme) lubttrałycwj;

■ usystematyzowanie i utrwalenie twych wiadomości;

-    zastosowanie zdobytych wiadomości w nowych sytuacjach praktycznych bądź teoretycznych (w czasie lekcji lub w zadanej pracy domowej).

Do budowy lekcji problemowej rulety podchodzić elastycznie. M<tie om bowiem ulegać różnym modyfikacjom w zależności od tego, czy rozwiązuje problemy należą do grapy problemów typu ^odkryć" czy „wymieć oraz od doki rozwiązywanych problemów, i także od ich chantactt treściowego (przedMft nauczania lub działu tematycznego).

W niektórych sytuacjach lekcja problemowa może być połączona 2 tradycyjnym przekazywaniem wiedzy i mamy wówczas do ewneau 2 uk zwiną lekcją mieszaną.

Lekcje sliiące ćwiczeniu omiejpiiilci I nawy. ków nazywane są też lekcjami ćwiczeniowymi. kh celem jest ubztataaflie u uczniów, zgodnie z przyjętymi celami, odpowiednich Mńejęmości, sprawności 1 nawyków. Ćwiczenie polega na opanowaniu określonych czynności, bfe poprsz powiadanie są nie tylko utrwalane, ale wykonywane szybciej i bczWęfe Tego typu lekcje są najbardziej charakterystyczne dii zajęć z wychowania fizycznego oraz zajęć służących opanowywaniu czynności praktycznych, związanych z posługiwaniem się jakimiś przyrządami lub urządzeniami technicznymi Niebedy tócje ćwiczeniowe mogą mieć charakter teoretyczny, op. wtedy, gdy ćwiczenia będą polegać na rozwiązywaniu zadań wymagających wykonywania obliczeń (np. odm z zakresu matematyki, fizyki, chemii itp.),

Struktura lekcji ćwiczeniowej, według W. Okonia. mozr być ayftóiripl}

-    sprawdzenie pracy domowej;

-    uświadomienie uczniom zadań stawianych przed tą lekcją.

-    ustalenie zasad i reguł, w których stosowaniu uczniowie mają się ćwiczyć;

-    wzorowy pokaz czynności będącej pwdnwtan ćw ikom;

-    wykonywanie zadań przez uczniów pod kontrolą muczycieb;

-    ćwiczenia systematyczne odpowiednio urozmaicone;

-    zadanie pracy domowej w celu utrwalenia umiejętności

Niektóre lekcje ćwiczeniowe mogą być ponadto wupetaooe jeszcze o ttfcśe czynności jak:

-    podsumowanie ogólne żajęć;

wskazanie uczniów najlepiej ćwiczących (pradfliwujących ii m wiązania);

-    ewentualne poinformowanie uczniów o tym, co będzie przedmiotem ćwiczeń na następnej lekcji 1 jak rulety się do tych md ¹

1

W. Okoń, fVltlosłtvm urawiW j proMra Mi ml Micaud I •trkmmii. PZWS, Wina*! i m. i m