�egna�ek5

i

Rozdział 11

UCZEŃ

U ort. *A mów*, Jmi mjwftitjaym stadnikiem stnikluralnim pmi bata Ba nitp proces len mc mógłby się odby^j Cllwkiiiwiihwt iMisę ottw, wtenyfl^ dostępne mu itólls wiedzy, * iwras my do ramii me z procesem ksmtcena, lec/, * ptoetsetn okrcśluiym tBimflj .saroMKtuo' W praktyce jednok samowtwo, w dosłownym tego skńi zawin występu rato |np. w (wypadku uczenia się języków obcych). Najeżę, ścitj aatek uczą* się jest bc/pofrednio lub potodmopowięzane z procesem bólń i ntzywft jest wmoKtiikcnieni. Sianowi ono część orpnizoiv8utjo psz stkolę (weWę) prooesu kształcenia lub jego pradhifcnic, kontynuację. Tym anijTD jen odpowiednio arowe przez mczycteb lub autorów podręczników i ittjęh mainuk* djWyiTObJeil to jednak odrębne Angadnicme.

11.1. Pojęcie Wiola -jego obowiązki I prawa

Kzjpto^Mnićjii ucznia jest obite, że tifzcń to osoba, która uczęszcza (fe srioh-1 Twliżujc odpwc^ic zaduma wynikające z tego faktu, Nie odźwiernie, flacroo jednak w pcfei istot)* tego tenniriu,

Stao jictfń" bezpośrednio wywodzi się od „uczenia się", który to termin tute do kłucamych pojęć dydaktyki i został juz. wc/cimcj scharakteryzowany.

łkhję jnń* mzn noWć w poszczególnych opracowaniach słowni* komaeytlopedyczByth z okresu nauk pedagogicznych, Poszczególni autorzy mc rtaq są irf&t * ebeflan lego terminu, gdyż jest on w swej istocie slosun-toopwty

W Oba * rimiib pńgegtap* podaje następującą definicję n jictti jednostka ucząca ssę pod kierunkiem innej osoby uważanej za nau* czjncłi, przy czym tą osobą nńekfimcczinn:    być zawodowy nauczyciel"^{1 2}.

Zgodnie i lĄjjm IW Pabfoiiki pod red. II Milcrskiego i B, Śliwcr-itep ami i • J | osob uc/ęwcająci do uWy podstawowej, gimnazjum, autoq sztoijf zwotowj, liceum ajłhoksztakąccgo bądź technicznego (w przyiztoki proftkmnc|0), mająca swoje obowiązki oraz prawa"'.

Autorzy Mwgo rłwdi pd^pyti (tuty uważają, że icrmm ..uczeń". |,„) baj kiedyś wracał icpńr szkolnych obecnie rozszerzył się niemal na całą

‘blĄbM Pśmk OJ c4,i 252*25)

W

niiiacjc % społeczeństwach rozwiniętych*² Obejmuje są nim wussikii Wm PtL się- Tynz samym można według olch - wyróżnić rwmałte gnipy icmłów.

® 1_Uczmów przedszkolnych, poprzez uczniów szkól podstawowych, Wnch, | *T ^inobzUkąeych i zawodowych oraz studentów, do uczniów dorosłych,

* ^^jących do szkól zawodowych i ogólnych dli dorosłych, uczniów którzy uczą . _ty|to z doświadczeń życia i takich, którzy potakująrozwiążą* datą# a^w w rozmaitych studiach dla dorosłych, studiach podyplomowych, oi kur* ^•ti seminariach i konferencjach. Tą ostatnią grupę określi się nowątłiekicr jc»t to bardzo szerokie rozumienie terminu ucznia, w którym mc opruczi & ani jego wieku, ani poziomu formy czy rakjsa, w którym ią on uczy, Na ogol .^iik uczniem nazywa się osoby, taórc kontyrungą naukę do szczebla szkoły jredmc) włącznie. Osoby uczące się w szkołach wyższych nazywa się ttidetumi. . zdobywających wiedzę na kursach i innych podobnych farmach ks/ulccma uru* peiniająccgo lub doskonalącego - słuchaczami. Wszystkie te osoby łączy (akr uczę* _nia się i dlatego są one swoiście fornirowymi uczniami.

Węższe rozumienie osoby ucznia wiąże się bezpośrednio z u* obowiązkiem szkolnym, który nakładany jest przez państwo na rodziców lub mych prawych opiekunów dzieci, a polegający na obowiązku ich bznłccmi od określonego widm, przez określoną liczbę lat i w określonym zakresie’.

Obowiązek ten był różnie określany w poszczególnych państwach i w różnych epokach historycznych. Ideę taką w czasach nowożytnych gW m m. już JA Komeński. Pierwsze próby wprowadzenia obowiązku szkolnego pojawiły się w XVII wieku, ale nie udało się go wprowadzić w tym czasie. Dopiero rewolucji francuska wywarła znaczący wpływ na uznanie idei obowiązku kształcenia dla wszystkich, bez względu na stan majątkowy i pochodzenie społeczne. Pierwsze ustawy wprowadzające obowiązek szkolny pochodzą z XIX wieku (Prusy -1825 § Ausina-! 869 r.; Japonia- 1872r.; Wielka Brytania-1876 r,; Francja-l!*2r| Na ziemiach polskich obowiązek szkolny ustanowiono po raz ptcrwszywIMJlr. ale me wprowadzono go w życie. Fakt ten muł miejsce dopiero w 1825 r w Wielkopolsce i na Pomorzu, a w 1873 r. w Galicji. Nic był on jednak rahmu) równomiernie. Po odzyskaniu niepodległości Metro obowiązek szkotay Ml wprowadzony na terenie całego kraju na mocy dekretu z 1919 r, który zatwierdzony został ustawą w 1932 r. Natomiast ustawa z 1956 r. zakładali, że obowiązek uczenia się miał trwać do ukończenia 7 klasy szkoły podstawowej, ule nic dłużej niż do li roku /vai. Ustawą 11961 r. przedłużono go do 17 roku zycu, i ni mocy Konstytucji RP z 1997 r. wydłużono go jeszcze o jeden rok, czyh do 18 rob tycia, Obecnie prowadzone są dyskusje nad obniżeniem wieku, w którym dziecko powinno rozpocząć naukę szkolną od szóstego roku życia, co praktykowane jest już obecnie w większości państw Unii Europejskiej'

1

' t'»u SmslomhptAtprgUiprań,Opot,s2?4 Ibidcą s. 274

2

Utył* PWN Mtpjiln, «p cJf, 11 Ja

'lbKlcm.1131