— 10 —
2 tygodnie po ocieleniu, kiedy mleko, tak zwana siara, ma odrębne własności i służyć może tylko dla nowonarodzonego cielęcia lub trzody, pozostaje mniej więcej 310 dni rocznie, przez które krowę doić można. Liczą niektórzy, że, jeżeli się doda całą ilość mleka, wydojonego od danej krowy przez te 310 dni, powinna ona wynieść cztery razy wziętą żywą wagę tejże krowy.
Trudno jednak ściśle oznaczyć ilość mleka, której spodziewać się można od danej ilości krów. Są takie, które po ocieleniu dają do 30 1. dziennie i więcej, inne w najlepszych warunkach nie dadzą i dziesięciu. W wielu krajach zagranicznych przyjmuje się za normę, że dobra krowa powinna dać przeciętnie 10 1. mleka na dzień, a więc przeszło 3000 1. rocznie. W Polsce zdarza się to rzadko.
Bardzo ważną w gospodarstwie rzeczą zabezpieczyć sobie, o ile podobna, jednostajną ilość mleka przez cały rok, co jest niemożliwem, kiedy wszystkie krowy o tej samej porze się cielą, a tern samem jednocześnie ustają. Jedyną na to radą rozłożyć ocielenia na wszystkie pory roku, tak aby co miesiąc ocieliła się jedna krowa lub kilka krów, stosownie do ogólnej ilości. Odnośne wskazówki znajdują się w weterynaryi.
Chcąc wyzyskać mleczność krów po ocieleniu, należy urodzone cielę natychmiast od matki oddalić, nie dając go jej nawet oblizać, bo krowa przywiązuje się do cielęcia i potem, będąc z niem rozłączona, wstrzymuje mleko przy doju, a czasem odchoruje tęsknotę, którejby nie odczuła, gdyby cielęcia wcale nie widziała. Krowy, karmiące własne cielęta, zwykle o tyle później ciel-nemi się stają ponownie.
Aby obfitość mleka utrzymać jak najdłużej po ocieleniu, trzeba krowę dobrze i odpowiednio żywić, pamiętając, że dobre żywienie dobrych dó-jek sowicie się opłaca, że jednak nie należy zbytecznie opasać krów dojnych, bo te w miarę tycia tracą na mleczności. Uwzględniać przytem należy nietylko ilość, ale i jakość paszy, umiejętnie dobierając taką, która nie tuczy a mleczność zwiększa.
Szczegółowych wskazówek co do rodzaju i ilości paszy dla krów mlecznych szukać należy w odpowiednych książkach. Ilość oznacza się zwykle stosunkowo do żywej wagi, a jakość stoso-