Ap. ( 40 ) Ap.
rym używali miłego pokoju. (Jmarł on r. ś. 2720. Ten Aoda postępek byłby zapewne okropnćin i zdradzicckiem zabójstwem przeciw powszechnem prawom, gdyby niepochodził z wyraźnego rozkazu tego, który wszechmocnym będąc wszecli rzeczy panem, ma w ręku swoich życic wszystkich ludzi. To jest, co go usprawiedliwia, a co mogło mieć miejsce w czasach owych, w których Bóg dawał poznawać wolą swą ludowi wybranemu, w sposób widoczny i pod zmysły podpadający. Ale w późniejszych czasach, gdy Bóg więcej już nie mówi do ludzi, tylko przez prawo swoje, którem zakazuje mężobójstwa, więc już tylko fanatyzm i szaleństwo, ośmielają do largnicnia się pod jakimkolwiek bądź pozorem na życic tych, którzy są zastępcami Boga na ziemi. Judic. Cap. 3.
APADNO. Ubiór. Daniel Prorok w’rozdziale 13, mówiąc o Antychryście, czvli o Antyochu Epifanesic, mówi: »iż on rozbije swój namiot przy Apadno » pomiędzy morzami na górze znakomitej i świętej." Ci którzy rozumieją, iż Daniel w namienionych słowach miał na celu Antychrysta, mniemają że to słowo Apadno, oznacza górę oliwną, gdzie Antychryst ma obledz i uderzyć na zgromadzonych tam wiernych, i gdzie on porozbija swe namioty pomiędzy dwiema morzami, to jest morzem martwe m i morzem środzicmnćm. Inni którzy tłumaczą wspomnione miejsce pisma w sensie naturalnym, przez Apadno rozumieją Mezopotamią, nazwaną po hebrajsko Padan leżącą pomiędzy Eufratem i Tygrcnt rzekami wielkiemi, które gdy wzbiorą i wyleją, mogą bydź porównane z morzami. Na tym to miejscu obozował Anlyoch Epifanes idąc z wojskiem przeciw królowi Armenii, który powstał przeciw niemu.
APELES. Co zgromadza. O nim mówi Paweł św. jako o człowieku doświadczonym , był z liczby sicdmdzic-siąt uczniów, i poniósł męczeństwo w Smyrnie wraz z świętym Łukaszem. Epi. ad Rom. Cap. 16.
API1EK. Morze. Wspomina pismo owiciu miastach tego nazwiska, jedno należące do pokolenia Jndy. (\. Reg. Cap. 4. ) gdzie stali obozem Filistyń-czykowic, gdy Arka Pańska wzięta była przez nich w bitwie, przyniesiona do obozu ze Siło. Drugie Aphek w dolinie Izraela. (I. Reg. Cap. 29.) gdzie także obozowali ciż Filistyńczy-kowie, gdy Saul stał z wojskiem na górze Gclboe. Trzecie w Syryi (III. Reg. Cap. 20.) sławne zwycięztwem które Achali odniósł nad Benadadem królem Syryi, gdy nieprzyjaciele cofając się gwałtownie zbliżali się pod inury miasta, a te obaliły się na nich i przywaliły gruzami 27,000 ludzi.
APOCALIPSIS. Objawienie. Ostatnia to jest księga Bibiij, w której zawierają się tajemnice Janowi świętemu od Chrystusa objawione, a które św. Jan napisał dla całego kościoła. Ta księga obejmuje w sobie dwadzieścia dwa rozdziały, z których pierwsze trzy zawierają nauki i przestrogi dla biskupów siedmiu kościołów Azyi mniejszej, a te są: Efezu, Smirny, Pergamu, Tyatyny, Sardy, Filadelfii, Laodicei. Pięć następujących zawierają w sobie prześladowania, które kościół ponosił od żydów, heretyków i cesarzówRzymskich ; następnie czyta się o zemście, której Pan miał użyć nad prześladowcami, monarchią Rzymską, i nad miastem Rzymem , oznaczonem pod nazwiskiem Babilonii, wielkiej nierządnicy wspierającej się na siedmiu pagórkach. Dalsze zaś rozdziały zawierają opisanie tryumfów kościoła po zwycięstwie swych nieprzyjaciół, weselne gody baranka, i szczęśliwości kościoła tryumfującego. Pomiędzy wszystkieini księgami pisma św. nie jest żadna tak osłoniona tajemnicami i trudniejsza do zrozumienia jak la , zawiera ona w’ sobie tyle tajemnic ile słów które w sobie mieści; nieprzystoi słabości ludzkiego umysłu roztrząsać i chcieć dochodzić wysokiego sensu który się ukrywa pod ich zasłoną. Lecz dusza pokorna i pełna wiary, buduje się prostotą z rzeczy jasnych, a poważa w upokorzeniu to, czego nie pojmuje. Pisał Jan ś. te wysokie objawienia na wyspie Pathmos, gdzie skazany był na wygnanie od Do-miciana w 64 lata po śmierci Chrystusa. Pokazały się były i inne książki pod tym imieniem x\pocalypsis, które heretycy pierwszych wieków, przypisywali różnym Apostołom, ażeby dobrze przyjęte, większą ważność mieć mogły, jako to: księga Apocalypsis św. Piotra,
0 której pisze Euzebiusz i św. Hieronim; Apocalypsis św. Pawła w której heretycy Gnostycy opisali wszystko, co św. Paweł w zachwyceniu widział; Apocalypsis druga św. Jana inna od lej o której już mówiliśmy, Apocalypsis Cerintba, w której ten heretyk rozprawia o tysiąco-Ietniem królestwie,
1 o zmysłowych roskoszach, których przez ten cały czas św. mężowie używać mieli w przyszłem Jeruzalem. A-pocalypsis św. Tomasza którą Gcla-zyusz Papież między fałszywe pisma
Dyk, Bibl. Tosi I.
swoim dekretem umieścił; Apocalypsis Adama, Abraama, Mojżesza, Eliasza; przez heretyków, Gnostyków i Sclhy-tów, napisane. Napisał tę księgę Apocalypsis Jan św. dla umocnienia Ghrze-ścian w wierze, i aby dał im lekarstwo przeciw truciznie herezyi Ebiona, Cc-rynta, Gnostyków, Nikolaitów i innych herezyarchów, którzy następnie wschodzić mieli na roli kościoła; i aby wzmocnić wiernych w znoszeniu z cierpliwością prześladowań które ich uciskać miały.
APOCRYFUS. Słowo to Greckie podług właściwego brzmienia znaczy ti-kryly. Tak pospolicie nazywają się książki, których autor jest niepewny, te także które nie są umieszczone w kanonie ksiąg pisma świętego, a za takowe były miane lub udawane, i owe które aczkolwiek pobożne i dobre, nie są jednak za pismo święte uznane. Niemniej, które ułożone i wydane są od heretyków, dla upoważnienia ich błędli-wyeh zdań i nauk. Różne zalćm są stopnie pomiędzy książkami Apocryfi zwanemi, inne są szkodliwe i obce wcale jako to: fałszywe Ewangelije, jakiemi są: świętego Tomasza, Walentynianów it.d. inne nic nie zawierają w sobie przeciwnego wierze, lub dobrym obyczajom , to jest: czwarta księga Ezdra-sza ; trzecia i czwarta Machabeuszów, list świętego Barnaby Apost. i księga Hermesa.
APOLLO. Pustoszyciel. Źydowiu rodem z Alexandryi, człowiek wymowny, biegły w wiadomości pisma, i pełen gorliwości. Aczkolwiek jeszcze jako Katechumen, bo tylko od świętego Jana Chrzciciela był ochrzczony i nie zu-pełniejeszcze w tajemnicach naszej wia-
G