863
362
przez dobry wikt, dobre trawienie, przez powiększenie czynności skóry, aby usunąć wszystkie złe materje, i nie dopuścić do jątrzenia i butwienia.
Na dobrym kawałku poła można z łatwością uprawiać dobre rośliny; jeżeli jednak pole jest złe, to o dobrych urodzajach mowy być nie może. Otóż włosy na głowie podobne są do roślin, które wyrastają ze ziemi. Jeżeli włosy mają dobrą rolę, i otrzymują obficie pożywienie, wówczas rosną nadzwyczaj prędko, jeżeli zaś skóra na głowie nie jest dobrą, albo są w niej rzeczy takie, których nie zużytkowują, albo które wstrzymują ich wzrost, wówczas łatwo powstać mogą choroby włosów, albo włosy wypadają zupełnie, jak to się często 1 przydarza. Kiedy już małe dzieci mają duże i grube ] włosy, wtedy wnioskujemy, że dobrą jest skóra na ich głowie. Jeżeli jednakowoż dzieci mają włosy miętkie, I delikatne i krótkie, wówczas z wszelką pewnością twier- I dzimy, że są one słabowite, dlatego włosy ich rosnąć 1 nie chcą. Jedni mają przez całe życie włos piękny I i gruby, drudzy zaś w ciągłej są trwodze, że włosów ■ im wkrótce zabraknie do dostatecznego pokrycia głowy. Mówiąc o skórze na głowie, myślimy o tej części skóry, I z której wyrastają włosy, niby rośliny na grządce. Je- I żeli włosy nie rosną bujnie, wtedy brakuje im materyj, ] z których odżywiają się włosy. Zdarza się bowiem często, że skóra na głowie jest bardzo cienka i sucha, a przez to uboga w soki. Gdy pojedynczy włos jest bardzo cienki, widoczny to znak osłabienia, i dowód, że I włos nie otrzymuje dostatecznej ilości pokarmu. Na od- ' wrót u wielu ludzi włos jest twardy, gruby i suchy, tak, 1 że nieraz rozdwaja się, a kiedy większa ilość włosów rozdwoi się, wówczas skręcają się do kupy, że czasem kołtuna takiego rozplątać nie można.
Ileż to ludzi miewa lekkie, maziste wydzieliny na. 1 skórze! Następstwem tego jest, że włosy są wilgotne, I maziste i tłuste, i wydzielają ze siebie woń nie zbyt ] przyjemną. Takie włosy tłuste nie dzielą się, i nie roz-dwajają. Ponieważ włosy dzielące się, nie są łubianymi, dlatego ludzie próżni używają do smarowania ich pomad i olejków. Przy ich pomocy włosy nabierają poły- I sku, giętkości, i można je grzebieniem łatwo do porządku przyprowadzić. Nie ulega wątpliwości, że potrzebną jest rzeczą, pielęgnowanie włosów i skóry. Polega ona przedewszystkiem na utrzymywaniu w największej czystości tak skóry głowy, jak włosów. Dalej włosy powinny mieć dużo światła. J ak rośliny nie mogą rosnąć bez światła, podobnie ma się rzecz ze wzrostem włosów. Chcąc wzmocnić wzrost włosów, pielęgnować skórę, i utrzymać głowę w czystości, trzeba ją często zmywać, a to raz lub dwa razy w tygodniu. Jakkolwiek moda rozmaite zaleca kosmetyki na włosy, mimo to naj-ulubieńszą dla mnie, dla utrzymania czystości, jest dana nam od Stwórcy woda. Mały do niej dodatek nieszkodliwy może być z korzyścią, dlatego używamy niekiedy do kąpieli głowy rozmaitych ziół. Kto myje swoją głowę dwa lub trzy razy w tygodniu herbatą ze skrzypu, ten oczyszcza skórę, nie dozwala porom zamykać się, i ułatwia wyparowanie; sama taka kąpiel wystarczy dla wzrostu włosów, i utrzymania skóry w porządku. Herbata z pokrzywy bardzo jest także skuteczną; zawierając w sobie tak zwany kwas z pokrzywy, który działa silnie na pory, pomaga znakomicie włosom do wzrostu i oczyszcza skórę.
A teraz pytanie: Czy ci, którzy noszą długie włosy, mogą je od czasu do czasu smarować tłuszczem lub oliwą? Jestem tego zdania, że można czasami to zrobić, ponieważ smarowanie końców nie dopuszcza do pękania i dzielenia się włosów. Nie trzeba tylko za często smarować, ponieważ tłuszcz zamyka pory, wskutek czego powstają wyziewy wydające woń nieprzyjemną.
Bardzo często skarżą się ludzie, że łuszczy się im skóra na głowie. Łuski są wydzielinami ze skóry, które nie mogły ujść w powietrze, lecz zesyehają na powierzchni skóry. Jeżeli ktoś ma obfite wydzieliny i wypociny, wówczas tworzy się delikatna na skórze skorupa. Zamyka ona pory, więc powietrze wcisnąć się do wnętrza nie może; wskutek tego zamierają cebulki włosowe, i włosy wypadają. Silne wypociny głowy, wywołują zazwyczaj ciężkie roboty umysłowe; im więcej bowiem natężamy głowę, tern więcej krwi do niej napływa, wskutek czego następują wypociny, które zaślepiają pory, i przyczyną są wypadania włosów. Łu-