0008401

Po. ( 130 ) Po.

dają całą piękność i kształt wierszów. Nie wchodząc tedy w roztrząsanie lej materyi tak niepewnej, dosyć nam będzie powiedzieć, że Hebrajczykowie mieli zapewne swych Rymotworców, a chociaż niepoznajemy ani układu, ani prawideł ich wierszów, niemożna jednak wątpić, żc Psalmy, Pienia, księga Joba, są prawdziwie Rymotworcze dzieła. Co zaś najgodniejsze uwagi jest to: iż ich Rymotworstw’o jest całe poświęcone ogłaszaniu wielkości Roga, i wspaniałości dzieł jego, i że ich Poeci, których dzieła doszły aż do nas, byli to ludzie od Boga natchnieni , Królowie, Prawodawcy i Prorocy. Święty Paweł w liście swym do Tyta mówi: iż jeden z Poetów pomiędzy Kre-tcńezykami mówił o nich i t. d. D.ispit (juidarn illorum proprius Propheta. Ten Poeta, o którym mówi Apostoł, był Epimenides którego miano u Greków za Proroka. W dziejach tenże Apostoł przywodzi słowa Arata poety w Cylicyi. Jako niektórzy z waszych Poetów powiedzieli: My sami jesteśmy synami, i rodzajem bogów. Sicut et (juittam veslrorum Poetarum dioee-runt, ipsius enim et genus sumus. — Te słowa są wyjęte z Fenomenów A-rata. Apostoł je przywodzi dla udowodnienia bytności prawdziwego Boga tym , którzy nieprzypuszczali powagi Pisma świętego, gdyż dowody z niego wzięte o niczem by ich nie przekonywały. Actor. Cap. 17.

POGĆOWNE. Capitatio. U Izraelitów Mojżesz (Exod. Cap. 30.) rozporządził, ażeby każdy z Izraelskiego ludu obowiązany był dać od siebie pół sykla, jako zakład za głowę swoję kiedy czyniono obrachunek i popis ludu, ażeby nie byli dotknięci jakową klęską. Ten podatek, którego się Bóg domagał od Izraelitów, był jakoby zaświadczenie, przez które oni uznawali go za swego najwyższego Pana i króla, i żcuznawali się być jako pod-danemi i holdownikami jego, nikt przeto nie był uwolniony od tej daniny. Z tego to funduszu opatrywano potrzeby utrzymywania Przybytku, kupowano bydlęta na ofiary, i to wszystko co poświęcano Panu imieniem całego ludu.

POGRZEB. Sepullura. Izraelici wielkiego używali starania względem pogrzebów umarłych , i mieli za niesławę jeżeliby pozbawieni byli pogrzebu. Było nawet u nich uczynkiem miłości grześć umarłych, jako nas pismo naucza o Tobiaszu. Morluis se-pulturam solicitus exhibebat. — Widzieć można jeszcze w temże piśmie, jako grzesznikom było zagrażane: o-goloceniem ich z pogrzebu. Tym sposobem Jeremiasz zagraża królom , kapłanom i fałszywym prorokom, którzy czcili bałwany, iż wydobyte będą ich kości z grobów ich, i rozprószone jako śmieci po ziemi. Ejicient ossa Rcgum Juda... non colligenlur, et non sepelientur, in sterquilinium, et super faciem terrae erunl. Tenże sam prorok przepowiedział, że Joakim król Judy, który się zanurzał we wszelkim rodzaju zbrodni, miał być pogrzc-biony jakby jaki osioł i wrzucony do kloaki. Sepullura A sini sepelielur, putrefuctus et prnjectus cxtra portas Jerusalem. Nie bywało miejsca wyznaczonego na pogrzebanie umarłych.

Większa część ich grobów bywały wy-kowane w skałach, jako się jnż gdzie indziej namieniło, inne bywały wmieście, na polach, przy drogach, i w ogrodach. Groby królów Judzkich były wykute w górze kościoła, jako na-micnia Ezechiel mówiąc, że na przyszłość święta góra niebędzie więcej zeszpecona trupami królów. Et non pn/luent nitra Domus Isracl nomen Sn net urn meurn in fornicationibus .nas, et in ruinis Regum suortim. Grób który Józef z Arymathei był przygotował dla siebie samego, a którego potem ustąpił na pochowanie ciała Zbawiciela, był w jego ogrodzie. Saul był pogrzebiony pod jednein drzewem, Mojżesz, Aaron, Elcazar, Jozuc pogrzebani na górach. Skoro tylko kto umarł, krewni jogo i przyjaciele dla okazania żalu , który ponosili z jego straty , rozdzierali na sobie szaty, bili się w piersi, i posypywali popiołem swe głowy. Obrządek pogrzebowy odprawiał się przy muzyce na fletach, którćj towarzyszyły niewiasty plączące najęte do tego, które u Rzymian były zwane Praesicae. Ciała bogatych namaszczane bywały balsamami i obwijane w prześcieradła , i przeto Chrystus wskrzesiwszy Łazarza , rozkazał by go rozwiązano. Soloile cum, ct sini te abire. Joan. Cap. 11.

POJECIE, Rozum, Intel/ectus. To 'Iowo znajdujące się na. czele wielu Psalmów, zastępuje miejsce obwieszczenia, i uwiadomią na wstępie że Psalm jest pełen wielkich praw d , które są mało znane, i które domagają się głębokiego rozmyślania.

POKARMI. Cibi. Wielorakie były rodzaje zwierząt, których niewolno było Izraelitom używać za pokarm, i niewolno im także było jeść mięsa ze krwią, i tłustości z bydląt zabitych na ofiarę, które zawsze palono na ołtarzu. Co się tyczy zwierząt czystych mogli jeść ich mięso. Nic byli oni bardzo wytworni w' przyprawianiu swych pokarmów, ale sobie piekli mięso, jako baranka Wielkanocnego, Edent carnes nocie Ula, assas igni, albo gotowali je w garnkach, jakto wnosić sobie można z tego, co czytamy w księdze pierwszej królów, żo synowie Ilelego brali mięso z garnka , ażeby je kazali sobie gotować podług swego upodobania. Ilnbebat fuscinu-lam tridentem in manii sua, et milte-bat eam in lebetem, et omne, quod leoubat fuscinula tollebat sucerdos sibi. Robili sobie niekiedy przysmażane potrawki. Tak Rebeka uczyniła dla Izaaka podług jego żądania, Fac miki in-de pulmenturn , sicut vc.Ur. me nosti et affer, ul comc.dam. Lecz zakazano im było jadać mięsa zwierzęcia zdechłego i uduszonego, ale powinno było być zarżnięte i krew wypuszczona z niego, ani wolno było jeść takiego bydlęcia, które było ukąszone od innej bestyi. Carnem quac a bestiis pracguslala fuerit, non comedetis, sed proicietis canibus. Ten któryby to jadł z nieuwagi nlbo przez omyłkę, podpadał nieczystości aż do wieczora, i był obowiązany do oczyszczenia się. Mieli także szczególniejszą na to baczność, ażeby wyjmować żyłę z łydki zwierzęcia, którego mieli używać mięsa na pokarm, z powodu, iż Ja-kóbowi walczącemu, Anioł to uczynił