0462

IX. lOa. 10b. 11.

BOLESŁAW; MICHAŁ: ZIEMOWIT (III).

447

z Kunegundą prócz syna Wańka miał jeszcze dwie córki, Eufrozynę i Bertę {IX. 8. 10.). przeto owa liczba mnoga, przez Benesza użyta, znajduje dostateczne wytłomaczenie.

io b. [Michał].

W Geneal. Mazow. Wargoc. O znajdujemy pośród synów Bolesława II także nieznaną skądinąd osobistość: Michała; w przypisku podaje wydawca²), że istnienie jego stwierdzić się da nawet dokumentowo; miał ów Michał przebywać- jako dworzanin u W. M. krzyżackiego Pawła Russdorfa r. 1427. W powołanym dokumencie ^:!) jest wszelako właśnie niewątpliwy dowód na to, że ów Michał nie był synem Bolesława TI, gdy bowiem ten ostatni zmarł już r. 1313, przeto ów dworzanin Russdorfa musiałby w r. 1427 liczyć co najmniej 114 lat życia. Uznając trudność, jaką nastręcza chronologia, atoli nie badając rzeczy dokładniej, przesunęli inni historycy^J) owego Michała o jednę generacyą niżej, i dali mu za ojca Trojdena I, które to mniemanie nie ma jakiegokolwiek poparcia w źródłach, a prowadziłoby nawet i w tym razie do wniosku, że Michał, który co najpóźniej mógłby się urodzić r. 1341 {IX. 6.), sprawował urząd dworzanina w bardzo poważnym wieku co najmniej 86 lat. W powołanym dokumencie z r. 1427 Michał nazwany jest bratem Trojdena II. syna Ziemowita IV {XI. 9.), należy zatem, jakkolwiek będziemy tłomaezyli wyraz frater, do generacyi o wiele późniejszej. To określenie Michała jako brata Trojdena zdaje mi się też tłomaczyć źródło nieporozumienia, którego autorstwo, jak podejrzywam, przypisać należy nie Geneal. Mazow. Wargoc., ale jej wydawcy Narbut-towi; przyjmując błędnie, że jest tu mowa o bracie Trojdena I, musiał on go oczywiście uważać za syna Bolesława II. Wzmianka o Michale w Genealogii jest zatem, jak wszystko na to wskazuje, przydatkiem Narbutta Jakie w rzeczonym dokumencie znaczenie nadać trzeba wyrazowi frater, i kogo w ogóle dokument ten miał na myśli, okażę poniżej {XI. 11.).

ii. Ziemowit (III).

Że był synem Ziemowita II, świadczy prócz przytoczonych poprzednio {IX. 5.) okoliczności także i ten wzgląd, że zapiska o jego śmierci, przytoczona przez Długosza'¹) pod r. 1345, nazywa go księciem wiskim; tytulalury tej używał Ziemowit II, mogła ona zatem przejść tylko na jego syna. Dlatego mylnie Narbutt⁷) uważa go za syna Wańka płockiego {IX. 9.): gdyby ten domysł był prawdziwym, Ziemowit musiałby używać również tytułu księcia płockiego (Por. IX. 13a.). Tę samą co i Długosz datę roczną śmierci (1345) wraz z datą dzienną: 18 lutego, podaje Kalend. Czerw.") w zapisce: obitus ducis Semoniti in Wiskitki, Miejsce zgonu, w dzielnicy rawsko - sochaczewskiej, wskazuje, że Ziemowit odziedziczył całe terytoryum, dzierżone poprzednio przez ojca. Z krótkiego okresu jego rządów, nietrwających nawet półtora roku, nie dochował się żaden dyplomat. Xie ma też śladu, iżby pozostawił jakiekolwiek potomstwo; okoliczność, że już pod datą 1 października 1345") jego bracia stryjeczni Ziemowit III i Kazimierz I Trojdenowiee tytułują się duces Masonie ac domini Cirnenses et Rauenses dowodzi, że spadek po nim przeszedł na bocznych krewnych, że zatem zmarł bezpotomnie (a przynajmniej bez męskiego potomka). W Geneal. Mazow. Wargoc.¹⁰) dano mu wprawdzie kilku synów, są to jednak niewątpliwie synowie Trojdena I.

Ściśle rzecz biorąc, należałoby go nazwać Ziemowitem III; wszakże gdy cyfra ta zwykle dawaną jest Ziemowitowi Trojdenowicowi (X. 3.) i odpowiednio też przeprowadzonem jest dalsze liczbowanie Ziemowitów mazowieckich w dzisiejszej nauce, przeto nie chcąc wprowadzać zamięszania, kładę go tu bez liczby porządkowej.

1

Narbutt, Pisma histor.    294.    —    -) Ibid.    294 uw. 1. — 3) Obecnie wydrukowany u Procbaski, Cod. Vitoldi nr.

1287,    przedtem w Milth. aus d.    livl.    Gesc-h. 11.    119. — 4) Kozłowski. Dzieje Mazow. 115; Caro, Gesch. Pol. II. 289

uw. 1.    — 5) Por. str. 419. — <>) Ilist. Pol.    III. 218.    — <) Narbutt, Pisma histor. 296. za nim Kozłowski. Dzieje Mazow.

113 i    tabl. gen. — 8) Mon. Pol. II.    910.    —    9) Kod.    dypl. Mazow. nr. 66. — 10) Narbutt, Pisma histor. 294.