0466

449

Badanie morza.

lub wreszcie jakichkolwiek rysunków i odcieni. Przy slabem, zielonawem oświetleniu, czarno lub ponsowo zabarwione zwierzęta podobne są do pierzchliwych cieni.

Drugiem, rzucającem się w oczy zjawiskiem w organizacji mieszkańców głębinowych jest ogólne ubóstwo wapna we wszystkich ich tkankach. Przyczyna tego braku, jaki silnie zauważyć się daje w oceanie Atlantyckim poczynając od 3 700 metrów a w oceanie Spokojnym od 4 400 metrów, polega prawdopodobnie na obecności silnych źródeł wody, wytryskujących z dna morskiego w tych okolicach i posiadających rozpuszczony dwuwęglan wapna. Dwa tylko gatunki gąbek wapiennych znane są z głębokości 820 metrów, szkielety pojedynczych korali są na podobieństwo koronek podziurawione; ścianki ciała szkarłupni są zupełnie miękie; jeżowiec (np. Phormo-soma uranus) na głębokości 2 800 metrów przebywający, może być bez obawy połamania zgnieciony tak jakby wyrobiony był z papieru, raki a także formy, pochodzące z takich grup, któro w morzach płaskich posiadają pancerze grube, twarde i bogate w wapno, tutaj zaopatrzone są w giętkie rogowe pokrywy; pancerze mięczaków są delikatne i łamliwe; ości ryb miękie, włókniste i chrząstkowate.

Pozostaje nam teraz do rozpatrzenia jeszcze pytanie, dotyczące zwierząt głębinowych: jak się u nich dokonywa wymiana materji? Ogniwem pośredniczącem dla zwierząt, zamieszkujących powierzchnię ziemi, wody słodkie i płytkie wody słone są rośliny, które jednak dla podtrzymania swego życia wymagają działania bezpośredniego światła słonecznego. Ponieważ światło przenika jednak najwyżej i to bardzo słabe do głębokości 400 lub 450 metrów, nie może być zatem mowy o wzroście roślin na większych głębokościach. Wallich, przyrodnik angielski był zdania, że niektóre zwierzęta posiadają zdolność rozkładania wody i innych związków i samodzielnego bez wpływu białych promieni słonecznych wprowadzenia pierwiastków do związków organicznych. Jakkolwiek nie można twierdzić, by to zupełnie było niemożliwem, jest to jednakże mało prawdopodobnem a przedewszy-stkiem zupełnie niepotrzebne do odżywiania zwierząt głębinowych; one karmią się w inny sposób. Żywią się one innemi zwierzętami, lub ich resztkami, pochodzącemi od martwych i zgniłych osobników, jakoteż roz-kładającemi się najdelikatniejszemi pozostałościami roślin, które albo powstały w morzu lub też przypędzone były przez prądy; głównem jednak i zasadniczem pożywieniem dla nich jest wspomniany już wyżej plankton. Tamiza wlewa do morza Północnego w przeciągu 24 godzin 5 443 200 metrów sześciennych wody, a na 10 000 części tej wody przypada 0,370 części substancji organicznej; Amazonka wlewa dziennie do oceanu Atlantyckiego 1111 razy większe ilości wody, a ponieważ przez większą część swego biegu płynie wśród olbrzymich lasów dziewiczych i sama zawiera najbogatszą faunę i florę wód słodkich, to ogólna ilość dostarczanej do oceanu substancji musi być naturalnie bardzo znaczną. Olbrzymie lasy wodorostów na wybrzeżach, szczególniej na wybrzeżach Ameryki południowej i morze sargasowe są

Wszechświat i człowiek.—Tom IV.