0929DRUK000017
56

144

KOZDZIAI III, UST. 33

do równoleżnika gwiazdy w dwóch jej położeniach Gą i G₂, symetrycznych względem południka PZ. Aby to było możliwe, musi, jak wyjaśnia rycina, zenit Z przypadać mizewnątrz równoleżnika, a więc musi być PZ > PG-, czyli 90° — 9 j> 90° — o. Pisząc ten warunek w postaci 9 -< o, widzimy, źe te ty li o gwiazdy mogą znajdować się w najwiekłsej dygresji, których zboczenie jest większe, niż szerokość geograficzna miejsca obserwacji.

W ogólniejszej postaci warunek, któremu zadość czynić muszą gwiazdy, mające największą dygresję; jest ? < | 8 |. To znaezj¹, że największą dygresję/⁵ mają też na półkuli północnej ziemi gwiazdy, których odległość, od bieguna południowego jest mniejsza niż"’00^p — 9. Jak wynika ze wzoru (73), kąty godzinne największych dygresyj są jednakowe dla gwiazd jednakowo odległych od obu biegunów/ spełniających warunek 9 <C | 5 |. Naturalnie największe dygresje gwiazd południowych nie mogą być obserw^ToW^rane na półkuli północnej ziemi, a gwiazd północnych na półkuli południowej.

Obie wartości na t dla największych dygresyj są jednakowe, gdy 9 = 0. Wtedy, jak też wnioskujemy z ryciny, zenit znajduje się na równoleżniku gwiazdy i obie dygresje zachodzą na południku w chwili górowania gwiazdy w zenicie.

Wysokość największych dygresyj wypływa ze w'zoru

sin 9 = sin o sin li + cos o Cos h cos r_i} gdy położymy w nim cosy] = 0; otrzymuje się wtedy

@ł)

I ■ sin o kiju    - ...

sm o

Wreszcie azymuty największych dygresyj otrzymuje się ze Awzoru

cos o sin y) = cos 9 sin a,

z którego dla r_t — + 90° w/ypływa

sin <j = W

cos b GOS 9'

113")