0929DRUK00001760

348 ROZDZIAŁ VII, tr.ST. 76

dla obserwatora, znajdującego’ się w O'. LeOz nic widzi on jej w tym prawdziwym kierunku. Aby bowiom promień mógł dojść do okularu, musiał on przedtem napotkać objektywę lunety L, gdy luneta zajmowała położenie LO; k O'jeęt drogą, którą przebiega promień w granicach lunety wzdłuż jej osi optycznej, a kierunek tej osi(>'L' określa promień widzenia gwiazdy. Obserwator widzi zat-cm gwiazdę w kierunku O'U'.

Wyznaczmy kąt pomiędzy kierunkiem promienia •widzenia 0'G',' który określa m-i-ejsce pozorne gwiazdy, a kierunkiem prawdziwym 0'G. Niechaj będzie t czas, potrzebny na to, aby promień światła przebiegł drogę LO'. Jest to przeciąg czasu tak krótki, źe jakikolw iek kształt ma droga, którą przebywa obserwator, można kawałek drogi, przśbyty w czasie x uważać za odcinek prostej O W, stycznej do drogi w. chwili obserwacji, a prędkość v za stalą. W tern założeniu oś optyczna lunety w czasie z przenosi się równolegle do; Siebie. , Gdy więc LO || L' 0' przedstawia położenie lunety w epoce t -j- 0 - t, to w czasie t promień światła przebyw^ra drogę LO' = xF, a obserwator (luneta;

drogę 00 = i jcfc oczywiście -j—

Jak widzimy, promień widzenia 0'G' odchylony jest od kierunku prawdziwego 0'G o kąt ft£>'G' = r, w kierunku ruchu obserwatora; kąt ten leży w¹ płaszczyźnie GO'W, określonej przez momentalny kierunek ruchu obserwatora i gwiazdę.

Niechaj będzie G0'W = 4 kąt, utworzony przez prawdziwy kierunek ku gwieŁdzie 0'G oraz kierunek momentalny ruchu obserwatora O'W, to z trójkąta LOO' wynika

O O' v sin r₍

iTf,)' ⁼ V ⁼ sin («— -ą)'    ^:R>

Oznauzim jeszcze

y =P,    (b)

to ze wzoni (a) w^Typlywa

tang r_t =

p sin O-1 -j-gi cos >1*

(17^