0929DRUK00001787

475

RUCH WŁASNY GWIAZD

Tę drogę możeim rozłożyć na dwie składowe: 1) na składową Gg, przypadającą na prostej SG, i 2) na składową gG„ prostopadłą do kierunku SEŁ* Pierwsza z tych składowych jesi miarą iczrostu odległości gwiazdy od słońca w czasie di, druga z nich ‘stanowi miarę zmiany kierunku, w którym gwiazda z punktu fi 'jest widzialną, również w czasie di.

Gdy wyobrazimy sobie, że w punkcie S znajduje się obserwator, to składowa Gg jest miarą ruchu iv promieniu widzenia, a składowa gGj miarą ruchu kątowego. Tylko ten ostatni ruch objawia się-w zmianie spólrzędnych sferycznych.

Przypuśćmy, że ruch gwiazdy w przestrzeni odbywa się po linji prostej z prędkością stałą i zastanówmy się, jaki ruch kątowy odpowiada takiemu ruchowi przestrzennemu. Oznaczmy przez n składową prędkości linjowej gwiazdy w promieniu widzenia, przez m składową prędkości linjowej w kierunku, prostopadłym do promienia widzenia, a przez p prędkość ruchu kątowego; jest wiawG

(c)

Gg = n di, gGi = m di, jc. GSG, = p di.

Oznaczmy jeszpze

SG = A, -£SGk' = y, SGjG' = y + dy,    (d)

to z trótkąta SGO, wypływa

•(&)'

(f)

dy = p di,

a z trójkąta GgG,:

m = v sm y, n = — v cos y.

Różniczkując wzory (£), znajdujemy

albo

d m    dr    d n

dm