94296901

WYDALINY 353

ranu wapniowego zasadowego i obojętnego, n. p. u zwierząt roślinożernych jednokopytowych (koń, muł i osioł), u których on się składa z węglanu wapniowego, zmieszanego z obfitą ilością śluzu,

Woń moczu normalnego jest aromatyczna i pod wpływem niektórych pokarmów lub ciał zmienia się w sposób charakterystyczny, n. p. pod wpływem olejku terpentynowego przybiera mocz zapach fiołków, po żywicach — zapach korzenny, po spożyciu czosnku, | szparagów, rzodkwi — nieprzyjemny gniln}⁷, pod wpływem drobno-| ustrojów — mdły, amoniakalny.

Oddziaływanie. Mocz ludzki, jak również zwierząt mięso-i wszystkożernych, oddziaływa z reguły kwaśno. Odczyn ten nie zależy od obecności wolnego kwasu, lecz od zawartości kwaśnych soli w moczu, do których w pierwszym rzędzie zaliczyć trzeba kwaśny fosforan sodowy i wapniowy. Kwasota moczu jest wyrazem stosunku zasad do kwasów w moczu w ogólności. Jeśli bowiem określimy ilość rodników kwasowych i zasadowych w danym moczu, przekonamy się, że te ostatnie przeważają nad zawartością kwasów nieorganicznych, że zatem oddziaływanie moczu przypisać należy nadmiarowi kwasów organicznych.

Oddziaływanie moczu zależy głównie od rodzaju wprowadzonego pokarmu; pokarm mięsny czyni mocz kwaśnym, roślinny — zasadowym. Wprowadzenie do ustroju kwasów organicznych, n. p. octanu, cytrynianu, jabłczanu sodowego i t. p. powoduje zmianę oddziaływania moczu na zasadowe.

Na oddziaływanie moczu wpływają także warunki życia codziennego: mocz po obfitem jedzeniu oddziaływa słabo kwaśno, lub nawet zasadowo, wytężona praca wzmaga kwasotę moczu, podawanie soli alkalicznych, wód mineralnych, obfite pocenie się, podnosi natomiast zasadowość.

Kwasotę moczu możemy określić, miareczkując oznaczoną ilość moczu mianowanym roztworem sody przy użyciu jako wskaźnika fenolftaleiny. Ilość zużytej sody przelicza się następnie na odpowiadającą zawartość kwasu solnego lub szczawiowego. Całodzienna ilość moczu ludzkiego (1500 cm³) posiada kwasotę odpowiadającą 1-4—2-3 gr. HCl.

Ilość i Ciężar gatunkowy. Ilość moczu na dobę, wynosi około< 1000—1500 cm³ u mężczyzny, 900—1200 cm³ u kobiety. Ilość ta j zmniejsza się skutkiem utrat}⁷ wody z ustroju inną drogą, zatem po obfitem poceniu, wymiotach, biegunce i t. p., zwiększa się zaś po

Fizyologia człowieka II.    28