435
WYDALINY
odbiega od niego jednakże pod względem ilościowym w sposób bardzo znaczny. Badania składu mleka noworodków, jakiemi dotąd rozporządzamy. wykazują między sobą wyniki zgoła różne i rozbieżne.
Skład mleka różnych zwierząt. Mleko wszystkich zwierząt ssących składa się wprawdzie z tych samych składników, jednakże zachodzą znaczne różnice w stosunkach ilościowych. Główne różnice dotyczą zawartości tłuszczu i ciał białkowych.
Dla porównania składu mleka różnych zwierząt craz człowieka podajemy poniżej zestawienie składników poszczególnych rodzajów mleka w przeciętnej ich zawartości wedle Koniga:
Rodzaj mleka |
woda |
substan-cye stałe |
białko |
tłuszcz |
cukier |
popioł |
człowiek . . |
87.58 |
12.42 |
2.01 |
3.74 |
6.37 |
0.30 |
krów a . . . |
87.27 |
1273 |
3.39 |
3.68 |
4 94 |
0.72 |
owca . . . |
83 57 |
16.43 |
5 15 |
6.18 |
4.17 |
0.93 |
koza .... |
86.88 |
13.12 |
3 76 |
4.0/ |
4 44 |
0.85 |
osioł .... |
90 92 |
9.88 |
1.85 |
1.37 |
619 |
0.47 |
koń .... |
90.26 |
9.74 |
1 86 |
1.06 |
6.50 |
032 |
świnią . . . |
84.09 |
15.91 |
7.23 |
4.55 |
313 |
1.05 |
pies .... |
77.00 |
23.00 |
9.72 |
9.26 |
311 |
0.91 |
królik . . . |
69.50 |
30.50 |
15.54 |
10.45 |
1.95 |
2.56 |
kot .... |
81.63 |
18.37 |
9.08 |
3.33 |
4.91 |
0.58 |
ren .... |
67.70 |
32.30 |
10.90 |
17.10 |
2.8 |
1.50 |
bawół . . . |
82 93 |
17.07 |
4.59 |
7.46 |
4.21 |
0.81 |
lama .... |
86.55 |
13.45 |
3.90 |
3.15 |
5 60 |
0.80 |
wielbłąd . . |
86.52 |
13.48 |
4 09 |
3.07 |
5.59 |
0.77 |
słoń .... |
67.85 |
32.15 |
3 09 |
19.57 |
8 84 |
0.65 |
wieloryb . . |
69 80 |
30.20 |
9.43 |
19.40 |
—.— |
0.99 |
delfin . . . |
48 67 |
51.24 |
. |
43.76 |
• |
0.46 |
Cyfry te świadczą, że skład mleka zwierząt pokrewnych gatunków jest zbliżony do siebie, n. p. mleko konia i osła, mleko wołu, kozy i owcy, lamy i wielbłąda itp. Wynika także z zestawienia powyższego, że mleko zwierząt, żyjących w strefie północnej, obfituje w tłuszcz, u. p. mleko rena, wieloryba i delfina w przeciwstawieniu do zwierząt krajów ciepłych. Wyjątki, jakie w tym wrzględzie zachodzą, mają swe uzasadnienie w szybkim wzroście zwierząt odnośnego gatunku iliunge). Zwierzęta szybko rosnące, jak n. p. pies, kot, królik, wymagają dla swych potrzeb daleko większych ilości składników odżywczych, w szczególności białka i soli. Im zaś w olniej osesek rośnie, tern uboższe okazuje się mleko w białko i sole, a w szczególności wapno i kwas fosforowy.
Czynnikiem, który, zdaje się także w pływa na skład mleka, jest mniejsze lub większe bogactwo i rozwój gruczołów potowych u danego gatunku zwierząt. Zw ierzęta, o silnie rozw miętych gruczołach potow ych, w ymagają z pow odu ciągłej utraty wody większego jej dowozu w postaci więcej rozcieńczonego mleka
28*