WYDALINY 439
Skład i zawartość soli mineralnych w mleku pozostaje również w związku z czynnością gruczołu. Zawartość bowiem soli w mleku tak pod względem ilościowym, jak i jakościowym, okazuje różny skład od surowicy krwi. Procesy przesączania i osmozy są miarodajnym czynnikiem tylko w dowozie ciał mineralnych, jakie komórki gruczołowe w czasie wydzielania mleka zużytkowują dla celów przeróbki chemicznej. Inaczej jednak przedstawiają się stosunki ilościowe soli, zawartych w mleku przy schorzeniach, powodując! ch uszkodzenie lub zniszczenie komórek gruczołowych na większej przestrzeni. Skład soli surowicy mleka w tych wypadkach zbliża się coraz więcej do składu surowicy krwi, będąc wyrazem przewagi procesów przesączynowych nad czynną wydzielniczą pracą nabłonka.
Liczne spostrzeżenia, poparte doświadczeniem codzieunem. wskazują, że czynność gruczołu mlecznego podobnie, jak innych narządów, podporządkowana jest wpływom układu nerwowego. Bezpośrednio po porodzie wzbiera silnie dotąd nieczynny gruczoł mleczny i rozpoczyna swoją pracę, a z drugiej strony przez czas wydzielania mleka zostaje zawieszoną na czas pewien praca narządów rozrodczych, wyrazem czego jest wstrzymanie miesiączkowania zazwyczaj przez okres laktacyi. Ssanie, jak wogóle sztuczne odciąganie mleka z gruczołu, staje się bodźcem do żywszego wydzielania mleka, natomiast nagromadzenie mleka i zastój tegoż w przewodach mlecznych jest powodem zmniejszania wydzielania i doprowadza do zupełnego zaniku mleka.
W czasie podoju u krów nietylko odprowadza się nagromadzony zapas mleka, ale równocześnie pobudza się gruczoł do dalszej produkcyi mleka. Tern tłumaczy się ogólnie znany fakt, że częsty podój zwiększa do pewnej granicy wydajność mleka.
Również i wpływ układu centralnego, pośredni, na wydzielanie mleka me da się zaprzeczyć. Pewne stany psychiczne wpływają nietylko ilościowo, ale i jakościowo, na skład mleka. Wzburzenie, lęk, stany ciężkiej depresyi, mogą doprowadzić do zupełnego wstrzymania wv dziełania. Szczególnie znamienny jest wpływ tych stanów nerwowych na skład mleka. Z doświadczenia i spostrzeżeń życia codziennego wiadomo, że spowodować one mogą tego rodzaju zmiany w składzie mleka, iż stają się one dla oseska pokarmem nieodpowiednim a nawet wprost szkodliwym Jakkolwiek