94295401

238 N. CYBULSKI

^ft ilości wprowadzonej do ustroju soli. Nie mniej charakterystycznym składnikiem śliny jest rodanek potasu NCSKktórego, jak wia-> domo, wcale nie znajdujemy w surowicy krwi.

Dla wykrycia rodanku potasowego ślinę zakwaszamy kwasem solnym i dodajemy kilka kropel chlorku żelazowego, przyczem powstaje intenzywne czerwone zabarwienie. Reakcyę tę można wywołać także w innej modyfikacyi, a mianowicie cienką bibułkę na-maczamy w chlorku żelazowym z dodaniem małej ilości, prawie śladów kwasu solnego. Następnie bibułkę suszymy; gdy na bibułkę taką pada kropelka śliny, w tern miejscu powstaje czerwona plamka. Gdy ilość rodanku potasowego jest bardzo mała, ślinę możemy zagęścić przez odparowanie i dopiero wtedy próbę wykonać.

Prawie również czułą reakcyę przedstawia także rodanek z siarkanem miedzi. Gdy do rozczynu rodanku dodamy kilka kropel siarkanu miedzi, powstaje śliczne szmaragdowo-zielone zabarwienie.

Colasanti podaje, że alkaliczny rozczyn chlorku złota z dodatkiem koncentrowanego rozczynu Na₂ C0₃ pod wpływem rodanku ulega redukcyi, złoto zaś, zjawiając się w kolloidalnej postaci, nadaje rozczynowi fioletowe zabarwienie.

Najczulszą jednak próbą jest reakcya ze skrobią. Jeżeli do kwasu jodowego, zmieszanego ze skrobią, dodamy rozczynu rodanku, to jod się wydziela i zabarwia skrobię. Próba ta pozwala wykryć 0'0000004 grama rodanku.

Obecność rodanku potasowego w ślinie pierwszy wykazał Tre viran us, następnie Tideman i Gmelin. Obecność rodanku autorowie ci przypisywali rozkładowi pokarmów w jamie ust. Jednakże obecność jego w ślinie,, otrzymanej z gruczołów, a także w wyciągach z gruczołów, wskazuje, że jest to niewątpliwie stały składnik śliny, przynajmniej u niektórych zwierząt. U człowieka rodanek potasu w największej ilości znajdujemy w wydzielinie gruczołu przyusznego i w znacznie mniejszej ilości w wydzielinie gruczołu podszczękowego. Badania u innych zwierząt domowych nie dały stałych wyników, u niektórych jak n. p. u wołu, owcy, świni, kozy wcale nie znaleziono.

Kruger oznaczając obecność rodanku u 150 osób, przyszedł do wniosku, że ilość rodanku nie zależy ani od wieku, ani od płci, ani od stanu zębów. Znalazł natomiast, że u palaczy ilość rodanku potasowego dochodzi do 0‘0117°/₀ podczas gdy u niepalących wy-