240 N. CYBULSKI
0 obserwacyę wydzielania w ciągu tygodni i miesięcy, robimy przetoki przewodu tych ślinianek.
Zasada według której musimy postępować jest następująca: odpreparowujemy przewód w pewnej odległości od miejsca ujścia w błonie śluzowej, następnie miejsce to wycinamy w ten sposób, ażeby obok ujścia przewodu pozostawała pewna część błony śluzowej; odpreparowany koniec przewodu wraz z błoną śluzową wyciągamy na zewnątrz przez otwór w skórze i tu błonę śluzową zszywamy ze skórą. Ranę, która wskutek operacyi powstała w błonie śluzowej, zaszywamy od strony wewnętrznej. Skutkiem takiego przenoszenia ujścia przewodu, gdy się rany zgoją i utworzą się blizny, ślina z danego gruczołu wypływa na zewnątrz. Sposób ten jednakowo możemy stosować tak do gruczołu przyusznego, jak do podszczękowego lub podjęzykowego, jakkolwiek w tym ostatnim przypadku spotykamy pewne utrudnienie z tego powodu, że przewody gruczołów zlewają się przed ujściem na brodawce podjęzy-kowej i wtedy przeniesienie ujścia przewodów z błoną śluzową jest niemożliwe; chcąc otrzymywać ślinę tylko z jednego gruczołu wypada jeden przewód przeciąć przed ujściem do wspólnego kanału
1 tylko jeden wraz z błoną śluzową przenieść do rany w skórze, drugi się zaś wszywa do rany w błonie śluzowej. Do zbierania śliny po wygojeniu się ran najlepiej według metody Pawłowa zapomocą lekko topliwego kitu nad miejscem ujścia przewodu przymocować blaszkę okrągłą, posiadającą w środku otwór, zaopatrzony w stożkowatą rurkę, albo wprost w rynienkę pod kątem prostym <lo blaszki.
Oczywiście przy naklejaniu blaszki baczyć trzeba na to, ażeby nie zakleić ujścia gruczołu, lecz ażeby to ujście otwierało się wprost do rynienki lub do kaniulki. Ślinę wypływającą z kaniulki można zbierać wprost do podstawionego naczynia lub liczyć krople, najwygodniej jednakże podwiązać pod kaniulkę naczyńko n. p. cylinder z podziałkami (ryc. 93), podług których można oznaczać ilość wydzielonej śliny. Stosując rynienkę możemy, jak zauważyliśmy wyżej, liczyć krople, które wypływają w ciągu jednostki czasu, n. p. pod wpływem drażnienia.
a) Ślina Z gruczołu przyusznego. U człowieka ślinę z pojedynczych gruczołów zbierano tylko w pewnych wy jątkowych przypadkach n. p. gdy wskutek spraw chorobowych powstały przetoki tego lub innego przewodu. Taki przypadek obserwował Kiiss