260 N. CYBULSKI
duje wydzielanie się soku żołądkowego. Schloss n. p. brał 140 g. mięsa, które podawał psu, raz w dużych kawałkach, drugi raz w formie posiekanego na drobne kawałeczki, w postaci miazgi. Trawienie trwało od 5*/2—6y2 godziny, ilość soku wynosiła 83’5 —96 w pierwszym przypadku, podczas gdy w drugim pokarm już po 4 godzinach był strawiony i ilość soku zaledwo dochodziła do 64 5. Również na wydzielanie ma wpływ stan wewnętrzny ustroju. Tu w pierwszym rzędzie należy wskazać na zależność soku od ilości wody i soli kuchennej, u dwojga zwierząt, pozostających w równych warunkach pod innemi względami; ilość soku, wydzielonego u zwierzęcia spragnionego, jest z reguły mniejszą, niż u zwierzęcia normalnego (Pawłów). Również mniejszą ilość otrzymujemy soku u zwierzęcia, w którego dyecie przez pewien czas był brak soli kuchennej.
d) Skład soku żołądkowego.
Skład chemiczny soku waha się, jak to widzimy, z następu
jącej tablicy:
kwasu.............046—053
chloru.............049—062
suchej pozostałości.........0 43—060
popiołu............. 009—0T6
kwasu fosforowego......... 0 004.
W cienkich warstwach jest to ciecz przeźroczysta, w grubszych opalizująca, posiada kwaśny smak i specyficzny zapach. Płaszczyznę polaryzatyi skręca na lewo 0'70—073, zawiera białko, niekiedy wykazuje reakcye Biureta. Po ogrzaniu do 58° ścina się, daje osad, który zawiera fosfor i pentozę. Przy oziębianiu mąci się i przy staniu dzieli się na 3 warstwy: górną przeźroczystą, środkową mętną i dolną zawierającą jednorodny osad.
Wolny kwas solny, który znajdujemy w żołądku, zostaje wydzielany prawdopodobnie przez komórki okładzinowe, ciemne, lecz o mechanizmie powstawania tego kwasu nie można podać żadnych bliższych wyjaśnień.
Zaznaczyliśmy wyżej, że ilość soku się zmniejsza, gdy w organizmie zachodzi pewien niedobór soli. Jest rzeczą godną uwagi, że w takich przypadkach mimo zmniejszonej ilości soku stosunek kwasu solnego pozostaje normalny, a przynajmniej przedstawia wyraźną tendencyę ku temu. Badania koncentracyi soku, przeprowa-