9429
0401

88 N. CYBULSKI

wprowadzić do serca prawego z vena jugularis, w takim razie jedna rurka dłuższa będzie się znajdowała w prawej komorze, druga w prawym przedsionku.

Badanie krzywej ciśnienia w tętnicach. Jakimkolwiek aparatem oznaczamy ciśnienie, zawsze stwierdzamy ten sam fakt, że w tętnicach podczas ruchu krwi ciśnienie ulega ciągłym wahaniom. Istnieje kilka przyczyn, które te wahania powodują: po pierwsze czynność serca, jak to już wspominałem wyżej, która zależnie od stanu mięśnia sercowego, od rozmaitych wpływów, działających pośrednio przez nerwy lub bezpośrednio przez krew, może powodować zmiany w ciśnieniu bardzo znaczne; powtóre, od czynności oddechowych, i po trzecie, od oporu, napotykanego podczas ruchu krwi w naczyniach. Z tego też powodu krzywa, otrzymana u zwierzęcia prawidłowego i zachowującego się możliwie spokojnie, oprócz fal tętna i oddechowych, prawie zawsze wykazuje pewne wzniesienia i obniżenia razem z falami oddechowemi i tętna. Są to t. z w. fale weberowskie, które występują na krzywej ciśnienia i najprawdopodobniej zależą od zmian średnicy naczyń. Fale te są o wiele dłuższe od fal oddechowych, lecz także o wiele mniej stałe. Z tych wszystkich powodów można mówić tylko o ciśnieniu średniem w ciągu jakiegoś dłuższego czasu, ponieważ w poszczególnych momentach wysokość ciśnienia może być bardzo różną.

Ciśnienie w tętnicy szyjnej psa dochodzi do 177 mm. Hg., u konia od 200—300, u kota około 150, u królika 90, u gęsi 160. Wogóle w naczyniach większych jest nieco wyższe niż w małych, i w tętnicach szyjnych z reguły bywa wyższe, niż w tętnicach kończyn.

Przyrządów opisanych wyżej oczywiście nie można stosować u człowieka. Do tego celu potrzeba było obmyśleć inne, których także jest znaczna liczba. Jako zasada w tych wszystkich przyrządach jest oznaczenie ciśnienia zewnętrznego, które jest w stanie wstrzymać ruch krwi w danej tętnicy. Oczywiście będzie to oznaczenie ciśnienia największego Ze wszystkich tego rodzaju aparatów najczęstsze zastosowanie specvalnie w klinikach znalazł przyrząd Riva Rocci. Składa on się z komprymującego mankieta, zakładanego zwykle w środkowej części ramienia. W miarę wtłaczania powietrza do tego mankietu rozszerza się on i uciska tętnice, i to ciśnienie, które wykazuje manometr połączony z mankietem, przy którem znika ciśnienie w arteryi radialis, odpowiada w przybliżę-