290 N. CYBULSKI
zwierzęcia mamy możność w każdej chwili cały odcinek jelita dokładnie przepłukać i zalegającą w nim wydzielinę, lub śluz najzupełniej usunąć tak, że wydzielina, którą otrzymujemy, jest zaws/.e świeżą i zupełnie czystą.
Niektórzy autorowie zaszywają jeszcze dotychczas srebrną ka-niulkę do końca jelita i razem z kaniulką umocowują jelito w ścianie brzusznej. Sposób ten nie przedstawia żadnej szczególnej korzyści, natomiast posiada tę wielce ujemną stronę, że rana goi się dłużej, błona śluzowa z czasem przedstawia odleżyny w miejscach zetknięcia się z kaniulką i z reguły po pewnym czasie kaniulka z jelita wypada. Analogiczne przetoki obserwowano także u ludzi.
b) Warunki wydzielania się soku, jego ilość i własności.
Według dawniejszych spostrzeżeń Thiry’ego stale z jelita wydziela się tylko śluz, oczywiście w pewnej ilości cieczy. W czasie trawienia, gdy chymus żołądka wpływa do jelit, wydzielanie z odosobnionej pętli nieco się zwiększa. Wogóle jednakże ilości soku kiszkowego nie są znaczne. Hamburger, obserwując niewiastę 43 letnią z przetoką kiszkową, otrzymywał dziennie 88 cm3 (od 50—125), Frouin z przetoki, prowadzącej do odcinka 25 cm3, w ciągu 5 godzinnego trawienia otrzymał 239 cm3. Oczywiście ilość zebranego soku wobec innych równych warunków zależy od długości jelita, z którego sok zbieramy. Zależy jednakże i od tego, jaką część jelita użyliśmy do wykonania przetoki. Górne wydzielają prawie 3 razy więcej, niż dolne. Delezenne i Frouin na przetokach dwunastnicy, trzustki i wątroby wykazali, że wydzielanie z gruczołów Brunnera i Lieberkiihna, podobnie jak wydzielanie soku trzustkowego i żółci, zwiększa się pod wpływem wprowadzenia sekretyny do krwi, z czego by wynikało, że i w warunkach naturalnych chymus, który jak widzieliśmy, powoduje powstawanie sekretyny, również musi działać podniecająco na sok jelitowy. Mając przetoki średnich części jelit można także łatwo się przekonać, że wstrzyknięcie do żyły soku kiszkowego, lub ekstraktu z błony śluzowej, powoduje wydzielanie soku z przetoki. Z tego widzimy, że wessanie w górnych częściach jelit sekretyny może powodować wydzielanie się soku jelitowego w częściach średnich lub dolnych.
Według Pawłowa na wydzielanie mają wpływ głównie dwa czynniki: 1) mechaniczne podrażnienie a zwłaszcza rozszerzanie je-