286 N. CYBULSKI
tych związków aromatycznych obojętne związki z kwasem siarkowym i t. p., które dla ustroju stają się ciałami zupełnie obojętnemi. \ Niektóre ciała, powstające podczas trawienia, a działające szkodliwie na ustrój, jak n. p. mydła, zostają zatrzymane w komórkach i przekształcone w ciała nieszkodliwe n. p. tłuszcze. Trujący wpływ mydła na ustrój wykazały doświadczenia Munka. Jeżeli bowiem wprowadzał roztwór mydła do żyły szyjnej w. pewnych ilościach,
S zwierzę albo bezpośrednio potem, albo po pewnym czasie ginęło. Te same ilości, wprowadzone do żyły wrotnej, nie wywoływały najmniejszych zaburzeń.
Wszystkie trucizny, używane w medycynie jako środki narkotyczne, jak wykazał Schiff, wprowadzone pod skórę, działają znacznie silniej, niż z żołądka lub z jelit. Te ilości nikotyny, które u żab po wycięciu wątroby wywołują zatrucie, wprowadzone do żołądka nie wywołują żadnych objawów. Jeżeli nikotynę, hiosciaminę w trujących dawkach rozetrzemy z żywemi komórkami wątroby i wprowadzimy pod skórę zwierzęcia, nie spostrzeżemy wcale żadnego działania. Gdy te same ilości wymienionych substancyi rozcieramy z innemi tkankami n. p. z nerką, działanie trujące nie ulega żadnym zmianom. Według Lautenbacha kropla nikotyny, wprowadzona do obiegu krwi u psa, wywołuje śmierć, podwójna doza tej trucizny, wstrzyknięta do żył}7 otrzewnowej, powoduje tylko przemijającą senność. Zupełnie podobnie się zachowują: strychnina, morfina, estry metylu i etylu, kwas morfino-glikocholowy, weratryna i kokaina. Według Kotake kofeina pod wpływem wyciągu z wątroby bydlęcej ulega rozkładowi, dając produkta nieszkodliwe. He-ger stwierdził przy sztucznem krążeniu, że wątroba z dodanych do krwi alkaloidów zatrzymuje od 25—50%. Ten sam fakt stwierdzono dla rozmaitych substancyi trujących mineralnych. Według badań Slowtzoffa globulina wiąże w wątrobie rtęć, nukleina miedź i arsen. Prawdopodobnie w ten sam sposób zostają zatrzymane ołów, cynk, żelazo. Nadto wykazano, że głodzone zwierzęta pod tym względem są mniej odporne, być może wskutek mniejszej ilości krążących substancyi białkowych. Podobne fakty zostały stwierdzone także względem fermentów i rozmaitych barwików: jak n. p. fiolet metylowy, karmin, indygo karmin i t. p. Substancye te, po wprowadzeniu do krwi, można wykazać nasamprzód w kanalikach żółciowych, nawet w ten sposób zostały wykryte te najdrobniejsze kanaliki między komórkami.