94290101

CHEMIZM ODDYCHANIA 185

oddycha powietrzem atmosferycznem o aormalnem ciśnieniu. U osobników, które przez czas dłuższy pozostawały pod Wysokiem ciśnieniem azotu (n. p. u nurków w dzwonie) krew w razie nagłego obniżenia ciśnienia będzie azotem przesyconą, gaz ten wydzielając się w naczyniach krwionośnych może podobno wywołać zatory powietrzne.

Tlen znajdujemy we krwi w znacznie większej ilości; krew ludzka, nasycona powietrzem atmosferycznem, gdzie ciśnienie tlenu wynosi około 160 mm. Hg., zawiera około 19'5°/₀ objętości tlenu. Z tego tylko O65°/₀ obj zawiera osocze, całą resztę ciałka czerwone.

W osoczu tlen jest tylko fizycznie rozpuszczony: ilość jego jest proporcyonalną do ciśnienia. Natomiast tlen, związany w ciałkach czerwonych, wykazuje zależność zawartości od ciśnienia podobną do tej, którą poznaliśmy w rozczynach oksyhemoglobiny; po-równywając na rycinie 86 linię B, przedstawiającą krzywą nasycenia krwi końskiej tlenem z krzywą nasycenia 6°/₀-towej hemoglobiny, widzimy ich podobieństwo, lecz nie tożsamość.

Pojemność krwi dla tlenu odpowiada pojemności zawartej w niej hemoglobiny; przekonywamy się o tern, porównywając obliczone w stosunku do zawartej we krwi ilości żelaza, największą objętość związanego tlenu z taksamo obliczoną pojemnością rozczynu hemoglobiny. Możemy więc twierdzić, że prócz drobnej objętości rozpuszczonego fizycznie tlenu, całość związana jest z hemoglobiną: różnice krzywej nasycenia tłómaczą w następujący sposób:

Hemoglobina tworzy we krwi rozczyn około 40%-towy, natomiast roztwory hemoglobiny czystej mogą zawierać co najwyżej 10°/₀ tego ciała. Przypuszczamy, że w ciałkach czerwonych hemoglobina znajduje się w luźnem połączeniu, którego natury nie znamy; dlatego niektórzy autorowie rozróżniają barwik krwi taki, jaki się we krwi znajduje, od hemoglobiny czystej, nazywając go „he-mochromem^u. Ze przebieg krzywej nasycenia zależnym być może od związku, w jakim się znajduje część białkowa hemoglobiny, o tern wspomnieliśmy już wyżej, omawiając wpływ dwutlenku węgla.