486 ST. BĄDZYŃSKI
ilości (ziemniaki). Żywiące się wyłącznie pokarmem ze zwierząt, ludy północy (Eskimosi lub koczownicze ludy myśliwskie) nie potrzebują, niektóre nawet nie znają soli. Z pośród innych zwierząt ssących tylko roślinożerne uczuwają pożądanie soli i instynktem jej poszukują.
Woda jest niezbędnym składnikiem każdej żywej komórki, a w złożonym organizmie także cieczy otaczających komórki: w roztworze, względnie w zawiesinie, w wodzie dostarczane są komórce ciała odżywcze. Woda uczestniczy w procesach materyału odżywczego rozpadu w organizmie i wyprowadza przetwory tego rozkładu w moczu i kale. Wreszcie dzięki zdolności parowania woda pośredniczy w regulacyi ciepła ustroju.
Zawartość wody w ciele człowieka wynosi 58—65°/0; waha się równolegle do wahań zawartości tłuszczu, a to dlatego, iż tkanka tłuszczowa jest bardzo ubogą w wodę; w miarę więc wzrostu zapasu tłuszczu organizm staje się uboższym w wodę. Najbogatsze w wodę są ciecze ustroju, a więc osocze krwi z zawartością około 90°/0 wody i inne ciecze o charakterze limfy. Najmniejszą zawartość wody prócz tkanki tłuszczowej (10°/0) wykazuje tkanka kości (!27%). Gros zawartości wody całego organizmu przypada wszakże na mięśnie, a to tak z powodu, iż zawartość wody w tej tkance jest dosyć znaczna (77%), jak i dlatego, że tkanka ta znaczną część organizmu stanowi. W wieku dziecięcym ciało zawiera więcej, mianowicie 66—68% wody.
Organizm ludzki traci wodę jako taką w wydalinach, a to średnio w kale 60—120 gr., w moczu 1250 gr. oraz w postaci pary przez oddychanie i parowanie z powierzchni skóry. W stanie zupełnego spokoju w mieszkaniu człowiek traci średnio przez parowanie około 930 gr wody. Utrata wody przez parowanie, a tc głównie z powierzchni skóry, może powiększyć się znacznie wskutek pracy fizycznej. Już przy umiarkowanej pracy utrata wody tą drogą wynosić może 1%—2% litrów; przy silnej pracy około 3, a przy bardzo wytężonej pracy podnieść się może nawet do 71j2 1. Woda utracona pochodzi w pewnej małej części (u ludzi w spokoju 270 gr. w dniach pracy około 450 gr.) ze spalania wodoru organicznych składników tkanek, względnie pożywienia, w większej części z gotowej wody, zawartej w tkankach.
Z tej roli wody jakoteż z utraty jej wynika potrzeba podawania wody w pożywieniu. W istocie doświadczenia przekonały,