FizykaII34601

340

cego w składzie swoim nadtlenek ołowiu, i posiadającego większą moc załamywania światła, niż krownglas.

Rozróżniamy sześć gatunków soczewek kulistych, które wystawiają Fig. 181 i 182. Pierwsza (w fig. 181) nazywa się

dwu-wypukłą, druga płasko-wypukłą, trzecia wypukło-wklęsłą, także memskiem, zbierającym nazwana, gdzie powierzchnia wklęsła jest odcinkiem większej kuli, niżeli powierzchnia wypukła-W fig. 182 pierwsza zowie się dwu-wklęsłą, druga płasko-wklęsłą , a trzecia wklęsło-wypukłą, czyli memskiem rozpraszającym, gdzie wklęsła powierzchnia jest mocniej zakrzywiona, niż wypukła. Trzy pierwsze są grubsze w środku, aniżeli przy brzegach i zowią się soczewkami zbierającemi, trzy ostatnie zaś przeciwnie grubsze przy brzegach, niż w środku, i mają nazwę soczewek rozpraszających. Linia prosta, przechodząca przez geometryczne środki kulistości obydwóch powierzchni, a w razie. gdy jedna z tych powierzchni jest płaską, linia prostopadła do niej, idąca przez środek drugiej powierzchni, zowie się osią soczewki. Jeżeli soczewka jest dobrze wyrobiona, czVm (jak mówią) dokładnie środkowana, oś jej przechodzi przez środek kształtu onej, mający nazwę środka optycznego soczcwki-i jest zarazem prostopadłą do obydwóch powierzchni. Z tych dwóch powierzchni soczewki nazywamy tę przednią, na którą promienie przedmiotu, przez nią widzianego, najprzód padają> czyli przed którą się on znajduje; druga zaś bliższa oka i <1° niego obrócona zowie się jej powierzchnią tylną. Każdy P^r0' mień, przechodzący przez środek optyczny soczewki, zowie się promieniem głównym. I tu, podobnie jak u zwierciadeł, nazy-