•głość zatem ogniskowa u dwu-wypukłej soczewki z równą na obu stronach krzywizną jest o połowę mniejsza, niż odległość ogniskowa soczewki płasko-wypukłej o równym z tamtą promieniu krzywizny.
Z porównania wzorów a) i fj) widać też, że dwie soczewki płasko-wypukłe sprawiają ten sam skutek, co jedna dwn-wy-pukła, mająca te same krzywizny, co one.
§ 57. Obrazy w soczewkach zbierających. Dla tych soczewek otrzymaliśmy zrównanie
1 __ 1 1 a f , a
w fetorem odległość ogniskowa /' ma dodatnią wartość. Z niego widać, że a otrzyma wartość dodatnią, albo ujemną, według tego, czy a jest większe, czy mniejsze, niż f. Jeśli przeto świecący punkt znajduje się na osi soczewki w oddaleniu większem od mej, niż ognisko, wówczas promienie wychodzące z niego zbierają się po przejściu przez soczewkę w jednym punkcie tejże osi i dają tamże obraz tego punktu świecącego; jeżeli zaś on bliżej soczewki leży, niż ognisko, wtedy, promienie, które na nią posyła, występują z niój po dwukrotnem załamaniu w kierunkach rozbieżnych i zdają się oku, patrzącemu przez nią, pochodzić z tej samej jej strony, z której one w rzeczy samej wyszły, jednakowoż z punktu, bardziej od soczewki odległego, niż
punkt świecący; gdyż w takim razie, dla - j= —
&
1 1
jest bezwzględna, wartość ułamka — <T - , zatem u a.
Rozbieżne przetó promienie światła po przejściu przez zbierającą soczewkę albo się. schodzą w jednym punkcie po drugiej jej stronic, albo stają się mniej rozbieżnemi, niz były przedtem, zkąd się też nazwa tych soczewek wzięła, Jeżeli punkt świecący znajduje się w bardzo wielkiem oddaleniu od soczewki, wówczas jest prawie a = f t. j. promienie jego po przejściu przez soczewkę zbierają się w ognisku. Z przybliżaniem się przedmiotu do soczewki rośnie także a i dla a — 2f staje się 1111
— — — — — = -7 , zatem a — 2f. W takim przypadku a f 2f 2f ■