FizykaII55401

550

w tych miejscach, gdzie je z ciałem elektry&znem zetknięto, t. j. którym elektryczność udzieloną została, a nie udziela się dalej innym miejscom przyległym, w drugich zaś rozpościera się ona natychmiast na całej ich powierzchni. Pierwsze zowią się dla tego ziemi, drugie przeciwnie dobrem., albo po prostu przewodnikami elektryczności. Do rzędu tamtych należą; włosy, wełna, szkło, żywica, lak, siarka, kauczuk, bursztyn, jedwab, suche powietrze w nie bardzo wysokiej temperaturze; do rzędu zaś tych: metale, korek, grafit, wyżarzony węgiel, tudzież kwasy płynne i solne roztwory, para wodna, ciała roślinne i zwierzęce, oraz powietrze wilgotne, im więcej pary wodnei w sobie zawiera. Średnimi przewodnikami elektryczności są: marmur, alabaster, kreda, kamienie, tudzież papier i kości, zatem także i kość słoniowa. Przewodnictwo elektryczności zmienia się wszakże w ciałach według okoliczności. Tak np. szkło, do czerwoności rozżarzone, staje się dobrym, a suchy lód jest złym przewodnikiem elektryczności. O tem zachowaniu się wspomnionych dwóch gatunków ciał nietrudno się przekonać, jeżeli zawiesiwszy metalowy, na powierzchni dobrze wygładzony i na obu końcach zaokrąglony, walec na nitkach jedwabnych, albo umieściwszy takowy na szklannym lub żywicznym słupku, albo na rękojeści z takiego samego materyału, przesuniemy po jego powierzchni naelektryzowaną laskę szklanną lub żywiczną. Walec ten staje się zaraz na całej swej powierzchni elektrycznym; wszędzie przyciąga on lekkie ciała i wydaje kolącą iskrę, w jakimkolwiek miejscu przybliży się do niego palec, albo kawałek metalu w ręce trzymany; poczem część swojej elektryczności utrącą, a w ra- ■ zie zupełnego dotknięcia całkiem się jej pozbywa. Me dzieje się to wszakże, gdy go w stanie elektrycznym dotkniemy me-naelektryzowaną laską laku lub szkła. Dla tego też, zetknąwszy naelektryzowany dobry przewodnik z drugim przewodnikiem znaczniejszej objętości, elektryczność na obu znacznie słabiej się objawią a przy pewnej wielkości powierzchni tego drugiego przewodnika wcale jej widać nie będzie. Kula ziemska zawiera w sobie ogromne masy dobrych przewodników elektryczności, dla tego każdy dobry przewodnik traci, całkiem elektryczność swoją, gdy zostanie za pomocą łańcucha lub pręta połączony