FizykaII68701

681

silnego magnesu, spostrzeżemy, iż on nietylko się czepia dósyć mocno niego, ale staje się też zupełnym magnesem z dwoma biegunami i linia obojętna, (o czem łatwo się przekonać za pomocą małej igiełki zboczenia) i może utrzymać drugi podobny kawałek, który tak samo znowu magnesem się staje, i podobnie trzeci, a ten znów czwarty kawałek i t. d. dźwiga. Odrywając pierwszy kawał od magnesu zaraz wszystkie następne rozpadają się * żaden z nich, jeśli żelazo miękkie, nie objawia własności ma-gnetycznych. Gdv ściślej badamy magnetyczny stan miękkiego żelaza, wiszącego na biegunie północnym, przekonywamy się, że na końcu jego, odwróconym od bieguna, magnetyzm północny, na końcu zaś, którym się on dotyka go, magnetyzm południowy na jaw występuje. Miękkie żelazo nie-potrzebuje nawetw bezpo-średniem zetknięciu z biegunem magnesu zostawać,- ażeby własności magnetyczne otrzymało. Już w pewnej pobliskości magnesów masy żelazne zamieniają się na magnesy, jak to za pomocą opiłek żelaznych łatwo się przekonać.

IB) Każdy magnetyzm w najbliższem swojern otoczeniu wywołuje magnetyzm przeciwny, w dalszem zaś zgodny ze sobą, ^skoro tylko są tam ciała, które magnesami stać się mogą. Jeżeli to prawo, nazwane,prawem rozdzielenia magnetycznego jest Powszechne, a ziemia istotnie na magnesy wolno ruchome działu jako magnes, a nie jako żelazo, drut miękkiego żelaza w każ-^dcm położeniu ku ziemi, wyjąwszy płaszczyznę magnetycznego równika, powinien objawiać własności magnetyczne.- I w rzeczy ^Sa)I'ój każda masa żelaza posiada mniej więcej własności magnetyczne: a pręt żelazny, na płaszczyźnie południka magnetycznego Pochyło ku poziomowi- trzymany pod kątem, równym nachyleniu magnetycznemu,otrzymuje przez to w naszych okolicach ^lla górnym końcu biegun północny, a na dolnym, biegun południowy, które obydwa objawiają swe magnetyczne działanie Przyciąganiem i odpychaniem przybliżonej igły magnesowej. Teraz nietrudno zrozumieć, że magnes nie przyciąga żelaza jako żelazo, lecz robi je magnesem, poczein wzajemne przyciągane się różnoimiennych biegunów samo następuje.

1-4) Magnes pocierający nie traci swej siły, choćbyśmy nim ^najwięcej prętów namagnesowali, skoro tylko nie spadnie z wysokości, lub gdy go silnem jakiem uderzeniem nie wstrząśniemy,

Fiiyba T. II.    86