FizykaII73601

730

drugiej w ten sposób, iż dają razem jeden pręt magnesowy. Taki układ elektrycznych strumieni nazwał <Ampere selenoidem. Se-

FigI 399.

lenoid wtedy tylko jest dokładnym, gdy drugi koniec drutu, spiralnie zwiniętego, powraca równolegle do kierunku pierwszego końca wzdłuż osi tych zwojów, a działanie strumienia przezeń przebiegającego w kierunku długości walca śrubowego zostaje zniesione przez działanie tego ostatniego strumienia prostodroż-nego. Selenoidy sporządza się także w ten sposób, że się strumień woltaiczny puszcza drutem spiralnie zwiniętym, którego każdy koniec powraca przez odpowiednią sobie połówkę śruby i przy samym środku z niej występuje, przez co pochyłość ciągu śruby kompenzuje się. Taki drut śrubowy, gdy strumień elektryczny po nim przepływa, zachowuje się w obec magnesu zupęłnie tak, jak magnes, który ma swoje bieguny na samych końcach. Jeżeli naprzeciwko ruchomego selenoidu, po którym przebiega strumień, postawimy jeden z biegunów silnego magnesu, spostrzeżemy odpychanie lub przyciąganie, stosownie do tego, czy stojące naprzeciwko siebie bieguny soleno-idu i magnesu są tego samego, czy przeciwnego imienia. Odwrotnie też, jeżeli do ruchomej igły magnesowej zbliżymy przytrzymany solenoid, okaże się też odpychanie lub przyciąganie igły stosownie do prawa magnetycznej polarności. Wzajemne działanie na siebie solenoidów i magnesów odbywa się zawsze według tego samego prawa, co działanie magnesów na magnesy. Dla tego też wolno ruchomy solenoid, zawieszony na swych końcach prostych tak, iż oś długości walca śrubowego ma poziome położenie, gdy puścimy strumień elektryczny po jego zwojach, skręca się około pionu i, naśladując igłę zboczenia we