FizykaII86501

859

rze .światowe wysyła; inaczej stałaby się nieprzydatną do utrzymywania świata roślinnego i źwierzęcego na swej powierzchni.

Daleko łatwićj można promieniowanie ciepła okazać za pomocą łermomultipUkatora Melloniego, opatrzonego z jednćj strony stożkową rurką b (fig. 458), która promienie ciepła trochę ześrodkowuje. Trzymając dłoń przed otworem tćj rurki b w odległości kilku stóp, promieniowanie jej ciepła sprawi już znaczne odchylenie igły z naturalnego jćj położenia.

§ 182. Skutki rozchodzenia sig ciepła promienistego w liniach prostych. Ciepło, równie jak światło, rozchodzi sic w tein samem na wskroś jedmrodnem ciele w limach prostych i stosuje się w tym względzie do tych samych praw, co tamto. Mianowicie promieniowanie odbywa ■ sic we wszystkich kierunkach naokoło dala, bo termometr, umieszczany w różnych miejscach dokoła ciała ogrzanego, pokazuje wszędzie podniesienie temperatury. Jeżeli zaś na linii prostej, łączącćj źródło ciepła z gałką termometru, postawimy zasłonę, powstrzymującą promienie ¹ ciepła, teimometr przestanie okazywać wyższą temperaturę i spadnie do stopnia temperatury otaczającego powietrza. Owa zasłona ua stronie, odwróconej od źródła ciepła rzuca rodzaj cienia, odpowiedniego swemu kształtowi, położeniu i odległości od tegoż źródła (§ 44). Tę promieniami ciepła niezajętą przestrzeń otacza też rodzaj przycienia. Dalszym naturalnym skutiriem rozchodzenia się ciepła promienistego w liniach prostych jest ubywanie natężenia jego czyli mocy ocieplania w stosunku odwrotnym do kwadratów z odległości źródła ciepła od ciała, ogrzewającego się przez jego promienie. Ażeby to prawo o Kazać doświadczeniem, umieszcza się dokładne i całkiem ze sobą zgodne rożmeowe lub zwykłe ale dość czułe termometry w różnych, należycie wymierzonych, odległościach od źródła ciepła i oznacza stateczne ich temperatury. Iloczyny z tych temperatur i kwadratów odpowiednich odległości okazują się w każdćj chwili równe dla. wszystkich termometrów; co tylko wtedy jest możliwym, jeżeli termometr, w odległości podwójnćj od źródła ciepła ustawiony, cztery razy, termometr w odległości trzy razy większej, dziewięć razy mniejszą temperaturę pokazuje, aniżeli w pojedynczćj odległości. I nie może