Image
06

91

dzącćj ani się naprzód, ani lóż w tył z lasu nie cofnęli. Nad rankiem sam Napoleon dobywały swój szpady z wojskiem swem jeszcze mu pozostałćm, batalją rozpoczął, w którój już nie męztwo francuzów, lecz tylko rozpacz szczególniej slarój gwardyi do zwycięztwa wiodła, bft lubo korpus bawarski świeży był nierównie silniejszym i W amunicyą zaopatrzony, jednak pobitym tu został, bo tak w lesie, jak i fosach miasta Hanau do dwunastu tysięcy bawarów francu-zi trupem położyli, przez co dalszą drogę sobie do Francyi zabezpieczyli. W czasie tśj batalii, pułk nasz odebrał rozkaz po prawój stronie rzeki Menu do miasta Frankfortu maszerować, * to w asekuracyi skarbu cesarskiego. Szczęśliwieśmy go tu doprowadzili, a stojąc noc oalą na placu Rosmakt, kazano nam mocne patrole wysyłać i spokojność miasta zabezpieczać; w nagrodę czego, prezydent miasta już nad rankiem wszystkich nas oficerów suto utraktował, a żołnie rzom żywności i wina pod dostatkiem rozdać zalecił. Jak to zwykle żołnierz czyni, byle był syt, w godzinę po batalii już o niój nie pamięta, tak też i my tą rażą zapomniawszy o trudach i biedzie* ochoczo wypróżnialiśmy butelki Sztainwajnem napełnione, tak dalece, że przy wymarszu z»Frankfortu, Die jeden z ciężką głową do Moguncyi iść musiał. Zaledwie uszliśmy mil dwie drogi, aż tu znów trudna przeprawa nas czekała; most kamienny przy małóm miasteczku na rżeć# wązkiśj lecz bystrśj będący, bawarczykowie zrujnowali, który nim zreperowano, musieliśmy td godzin 24 czekać.

Nakoniec przecie po przebyciu tój ostatnićj przeprawy, do wielkiśj fortecy Moguncyi jai do Francyi należącej, przybyliśmy. Dozwolono nam tu dni kilka wypoczywać, lecz ten odpoczynek byt dla nas największym ciężarem, z powodu, że prócz licznego garnizonu, dla calćj armii kwatery dawać tu musiano; nakoniec gdy tych zabrakło, na gołym bruku, bez żywności, nawet i ognia, pułki leżćć musiały, i nasz podobnemu wypadkowi uległ. Dopićro na trzeci dzień żywność rozdano, i nam oficerom żołd za miesiąc jeden wypłacono. Zaraz po lipskiój batalii podał generał Dąbrowski oficerów w bitwie odznaczających się do krzyżów legii honorowój, na liści© podanych ja znów zamieszczony byłem, lecz będąc już tylokrotnie przez różnych generałów do takowej ozdoby przedstawianym , i teraz nie miałem nadziei uzyskania onej; mylnie tą rażą sądziłem, bo Cesarz Napoleon na dniu 23 Października 1813 roku, patent na krzyż legii honorowój dla mnie podpisał, a dopićro w Moguncyi dnia 2 Listopada doręczonym mnie został. Dnia 4 Listopada 1813, wszystkie polskie pułki do Moguncyi przybyłe, odebrały rozkaz maszerowania do

4

Sedau. Lubo kilkanaście rozmaitej broni pułków do Sedan przybyło, jednakże więcćj nad dwanaście tysięcy nas nie liczono. Generał Dąbrowski ebcąc uczcić zgon ś. p. naczelnego wodza wojsk polskich, księcia Józefa Poniatowskiego, wielki ceremonijalny pogrzeb odbyć tu postanowił. Wybrano do tego kościół przy obszernym płaco będący, który czarnym suknem całkiem* wewnątrz wybity został, na którym to suknie białemi literami wypisane były bitwy przez ś. p. księcia Poniatowskiego odbyte, w środku kośekda stał katafalek, w różne rynsztunki wojskowe przyozdobiony, niezliczonem mnóstwem świateł obstawiony. Po solennćm nabożeństwie miał mowę na pochwałę lak prywatnego życia, jak i zawodu wojskowego, pułkownik Morawski, p© skończeniu którćj, cały garnizon przed generałem Dąbrowskim przedefilował. Kiedy woj^ta sprzymierzone rzekę Ren przechodzić zaczęły, wtenczas przybył do nas z Paryża generał adjtłtant

Crnetu. Powązk, T. III.    U