Image39

220

tak skromnym i prostym, jak było życie zmarłego; nie przyjaźń nawet, bo i w tój zabierania był on nader oszczędnym. Sprzeczność pozorna, jego sławy i znaczenia, z brakiem blasku i świetności powierzchownej, dla jednych była przedmiotem nagany, dla drugich podziwienia, jak mąż pozbawiony darów losu, mógł sam w sobie znaleźć wszystko? przewyższyd wielu w dostatkach i razem hojności, wznieść się stopniami do najwyższych dostojeństw, pokonad zawady przesądów i zazdrości, pozyskad wzięlośc i zaufanie za życia, a teraz po śmierci zostawid po sobie żał powszechny w narodzie? Lecz ktokolwiek znał go z bliska ten łatwo tajemnicę odgadnie. Staszic żył nie dla siebie, żył nie według maksym zwyczajnych, dla tego Opatrznośd Boska wspierała jego usiłowania. To go wyniosło, z rzędu ludzi pospolitych, to mu zjędnało szacunek powszechny, to i was' zapewnie dostojni słuchacze, na uwielbienie sprawiedliwego, zgromadza. Ten jest tryumf cnoty, iż jej po śmierci hołd niosą, i ci nawet, którzy jej przyganiali za życia, i ci, którzy nie ganią, lecz naśladowad nie chcą lub nie mogą.“    *

'Słowa te zacnego kapłana, nacechowane piętnem prawdy, powinny poslużyd za godło, temu, co podejmie kiedyś pracę, aby godnie i odpowiednio zasługom Staszica, życiorys jego skreślił.