Magazyn6
9101

383

BANKOWE PRAWO

ny i ogranicza się wyłącznie: i) do przyjmowania ruchomości na przechowanie, 2) do udzielania pożyczek na zastaw ruchomości oraz 3) do komisowej sprzedaży ruchomości (za specjalnem zezwoleniem Ministra Skarbu). Choć zakłady zastawnicze są bezwątpienia przedsiębiorstwami banko-wemi, to jednakże dopiero obecnie obowiązujące prawo bankowe objęło je swojemi postanowieniami. Ponadto art. 89 pr. bank. udzielił Ministrowi Skarbu delegacji ustawodawczej w celu zupełnego unormowania sprawy zakładów zastawniczych. Rozporządzenie wykonawcze z art. 89 dotychczas nie ukazało się, wobec czego, obok postanowień działu IV, obowiązuje nadal rozporządzenie Rady Ministrów z dn. 21 grudnia 1927 r. o przemyśle zastawniczym (Dz. U. Nr. 8, z r. 1928, poz. 57). Ze szczególnych postanowień działu IV zasługują na uwagę następujące: 1) zakładom zastawniczym nie wolno zaciągać zobowiązań z zabezpieczeniem ich na przyjętych przez siebie zastawach; 2) zakłady zastawnicze obowiązane są przechowywać ruchomości, złożone do dtpozytu lub na zastaw, ze starannością sumiennego kupca; 3) zakładom zastawniczym, ani też członkom władz i urzędnikom, nie wolno nabywać zastawów, wystawionych na sprzedaż; 4) w razie niezaspokoje-nia w umówionym terminie roszczeń, zabezpieczonych zastawem, zakładowi zastawniczemu służy prawo sprzedaży zastawionych ruchomości przez publiczną licytację, nie wcześniej jednak, jak po upływie 2 miesięcy ulgowych od terminu płatności. Jeżeli zastaw nie zostanie sprzedany na dwóch terminach licytacyjnych, zastaw może przejąć zakład na własność (p. art. VIII p. 5 przep. wprowadź. Kod. Handl.). Licytację przeprowadza się, bez uprzedniego zawiadomienia dłużnika, przez delegowanego przedstawiciela władz skarbowych w obecności przedstawiciela policji. Uzyskana z licytacji nadwyżka, jaka ewentualnie może powstać, powinna być w ciągu 2 tygodni złożona do depozytu sądowego. Nadwyżka, niepodniesiona przez zastawcę w ciągu 10 lat, przechodzi na instytucję dobroczynną.

4. Spółdzielnie kredytowe. Do instytucyj tych odnosi się dział V. Art. 91 pr. bank. wylicza szczegółowo te czynności bankowe, które mogą wykonywać spółdzielnie kredytowe bez potrzeby wyjednywania zezwolenia Ministra Skarbu. Należy zauważyć, że w myśl art. 7 pr. bank. spółdzielnia kredytowa zwolniona jest od obowiązku uzyskiwania koncesji na otwarcie i prowadzenie przedsiębiorstwa bankowego. Do czynności dozwolonych należy: 1) udzielanie kredytów w formie dyskonta weksli, pożyczek skryptowych oraz rachunków bieżących i pożyczek, zabezpieczonych hipotecznie lub przez poręczenie, lub wreszcie zastawem papierów wartościowych państwowych, albo samorządowych; 2) redyskonto weksli; 3) przyjmowanie wkładów pieniężnych z prawem wydawania imiennych dowodów wkładowych; 4) wydawanie przekazów, czeków i akredytyw oraz dokonywanie wypłat i wpłat w granicach państwa z tern, że spółdzielnie, nienależące do związków rewizyjnych, mogą czynności te wykonywać tylko dla swych członków; 5) kupno i sprzedaż na rachunek własny oraz osób trzecich papierów procentowych państwowych i samorządowych, listów zastawnych, akcyj central gospodarczych i przedsiębiorstw (organizowanych przez spółdzielnie, ich związki lub centrale gospodarcze), oraz akcyj Banku Polskiego; 6) odbiór wpłat na rachunek osób trzecich, inkaso weksli i dokumentów z tern, że spółdzielnie nienależące do związków rewizyjnych mogą wykonywać te czynności tylko dla swych członków; 7) przyjmowanie subskrypcji na pożyczki państwowe i komunalne oraz na akcje przedsiębiorstw, wymienionych w p. 5; 8) zastępstwo czynności na rzecz Banku Polskiego i banków państwowych; 9) przyjmowanie do depozytu papierów wartościowych 1 innych walorów oraz wynajmowanie kasetek zabezpieczonych. Do wykonywania czynności niewymienionych wyżej, jak również czynności giełdowych na giełdach pieniężnych wymagana jest koncesja szczególna Ministra Skarbu. Taką samą koncesję powinna uzyskać spółdzielnia na przeniesienie siedziby przedsiębiorstwa lub otwarcie cddziału. Koncesje szczególne mogą uzyskać tylko te spółdzielnie kredytowe, które należą do związku rewizyjnego lub te, które są same związkami. Ustanie przynależności do związku powoduje utratę prawa wykonywania czynności, objętych koncesją szczególną. Przepis statutu spółdzielni, stanowiący o rozciągnięciu jej działalności na czynności, wymagające koncesji szczególnej, może być zarejestrowany nie wcześniej, niż po przedstawieniu sądowi takiej koncesji. Do spół-