378
BANKOWE PRAWO
dowodów wkładowych i czynnościach emisyjnych papierów wartościowych; 5) art. 39
0 udzielaniu kredytu krótkoterminowego:
6) art. 68 o kredycie długoterminowym;
7) art. 69 o czynnościach kredytu krótkoterminowego, któremi mogą trudnić się banki hipoteczne; 8) art. 91 o czynnościach dozwolonych spółdzielniom kredytowym; 9) art. 92 o czynnościach giełdowych. Prawo bankowe żąda, ażeby statuty banków
1 spółdzielni kredytowych wymieniały szczegółowo wszystkie czynności bankowe, do wykonania których są one uprawnione. Ponieważ statuty tych instytucyj ulegają zarejestrowaniu i ogłaszaniu, przeto uprawnienia w nich zawarte dochodzą tą drogą do wiadomości ogółu, który dzięki temu może sobie urobić opinję o działalności tej, czy innej instytucji. Słowem, chodzi tu
0 środek ochrony klienteli banku i spółdzielni kredytowych.
Najważniejszą czynnością bankową jest przyjmowanie wkładów od szerokiej publiczności. Dokumentem, stwierdzającym wkłady gotówkowe, są książeczki wkładkowe
1 asygnaty kasowe. Książeczki wkładkowe mogą opiewać na okaziciela lub na nazwisko, ale płatne muszą być okazicielowi. Asygnaty kasowe opiewają tylko na okaziciela. Jak już mówiliśmy, przyjmowanie wkładów wymaga specjalnego zezwolenia Ministra Skarbu (art. 25). Niezależnie od tego Minister Skarbu ma zastrzeżone prawo zatwierdzania tych norm, według których mają być wydawane dowody wkładowe i w zakresie których może się odbywać obrót temi dowodami. Kwoty, wymienione w książeczkach wkładowych, nie mogą być niższe od 50 zł, zaś w asygnatach kasowych od 5 000 zł. Do umownego przeniesienia własności książeczki wkładowej, bez względu na to, czy opiewa ona na okaziciela, czy na nazwisko, lecz płatna jest okazicielowi, konieczne jest jej wręczenie. Stąd więc okaziciel książeczki wkładowej będzie zawsze uważany za jej właściciela, chyba, że w samej książeczce istnieją odmienne zastrzeżenia. Książeczki wkładkowe, czyniąc zadość przepisom prawa, mogą być przyjmowane na kaucje i wad ja narówni z gotowizną. Ten ostatni przepis prawa bankowego stanowi niejako rozszerzenie przepisów rozporządzenia z dn. 15 lutego 1928 r.
0 pupilarności (Dz. U. Nr. 17, poz. 141). Prawo wydawania książeczek wkładkowych
1 asygnat kasowych mogą uzyskać tylko takie banki, których kapitał zakładowy wynosi conajmniej dwa razy wyższą kwotę od określonej minimalnej kwoty kapitału zakładowego dla banku kredytu krótkoterminowego (p. wyżej: kapitał zakładowy przedsiębiorstw bankowych). Ponadto prawo tonie może być udzielone przed upływem 5 lat od daty założenia banku. Suma wreszcie wkładów, przyjętych przez bank na dowody wkładowe, płatne okazicielowi, nie może przewyższać trzykrotnej wysokości kapitałów własnych banków. Powyższe ograniczenia nie mają jednak zastosowania do instytucyj, których wkłady posiadają gwarancję Państwa lub związków samorządowych.
Następną czynnością bankową, obok przyjmowania wkładów i wydawania dowodów wkładowych, którą prawo bankowe poddaje ze względu na interes społeczny specjalnej reglamentacji, jest przyjmowanie papierów wartościowych do depozytu lub na zastaw. Przyjęte w ten sposób papiery wartościowe przedsiębiorstwo bankowe obowiązane jest przechowywać ze starannością sumiennego kupca. W szczególności obowiązane jest ono zapisać takie papiery do specjalnych ksiąg z wymienieniem ich wartości imiennej, numerów oraz innych znamion, odróżniających je od innych papierów tej samej nazwy. Papiery takie nie mogą być zastawiane, jak również nie mogą być bez zgody ich właściciela oddane do depozytu innej osobie. Przedsiębiorstwu bankowemu nie wolno wykonywać prawa głosu, związanego z papierami wartościowani, o ile nie otrzyma ono osobnego upoważnienia od składającego. Na przyjęte papiery przedsiębiorstwo obowiązane jest wydać pokwitowanie. Przy zleceniu zakupu papierów wartościowych przedsiębiorstwo bankowe powinno zawiadomić niezwłocznie komitenta o wykonaniu zlecenia. Przy papierach wartościowych, podlegających losowaniu, numery tych papierów należy zakomunikować komitentowi nie później, jak w dniu, poprzedzającym losowanie (p. art. 35 a pr. tank., wprowadzony art. VIII przep. v.prow. Kodeks Handlowy).
Mówiąc o zastawach ruchomych, przyjmowanych przez banki na zabezpieczenie udzielonych pożyczek, prawo bankowe ustala następnijące zasady: zastawy ruchome powinny być zapisane w osobnej księdze sznurowej z wymienieniem wysokości wierzytelności, zabezpieczonej zastawem, oraz rodzaju i jakości przyjętych na