Magazyn6
9201

384

BANKOWE PRAWO

dzielni kredytowych nie mają zastosowania: art. io ust. i pr. Lank. (konieczność zasięgania opinji izby przemysłowo-handlowej przy udzielaniu koncesji, co zresztą wypływa z art. 7), art. 18 (przepisy o minimalnej wysokości kapitałów zakładom wych), art. 21 (o obowiązku składania kaucyj), art. 98 ust. 2 (o kosztach nadzoru i kontroli), art. 99 (o nadzorze), art. 102 i 103 (o likwidacji) i art. 109 (o obowiązku podwyższania kapitałów zakładowych).

5. Nadzór. Nadzorowi poświęcony jest dział VI prawa bankowego. Nadzór posiada charakter funkcji prawno-publicznej, wykonywanej bądź przez Ministra Skarbu, bądź przez Ministra Skarbu w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych. W pierwszym przypadku chodzi o przedsiębiorstwa bankowe wogóle i o wszelkie instytucje kredytu długoterminowego, w drugim — o przedsiębiorstwa bankowe, oparte na przepisach o związkach międzykomunalnych, o spółki akcyjne, zakładane z zastrzeżeniem, że akcjonarjuszami mogą być tylko związki komunalne i międzykomunalne, o komunalne kasy oszczędności i gminne kasy wiejskie pożyczkowo-oszczędno-ściowe. Sposób nadzoru i kontroli oraz związane z tern koszty ma ustalić rozporządzenie wykonawcze Ministra Skarbu W razie stwierdzenia, że działalność przedsiębiorstwa bankowego narusza prawo, statut lub jest szkodliwa dla interesu publicznego, Ministrowi Skarbu przysługuje prawo z tytułu nadzoru: 1) zamianowania na koszt przedsiębiorstwa komisarza rządowego, którego zadaniem będzie nadzorowanie czynności przedsiębiorstwa w granicach oznaczonych przez Ministra Skarbu; 2) zawieszania w urzędowaniu władz przedsiębiorstwa przy równo-rzesnem zwołaniu z urzędu walnego zgromadzenia, oraz ustanowienia zarządu przymusowego na czas do przeprowadzenia nowych wyborów tych władz przez walne zgromadzenie; 3) odebrania koncesji na wykonywanie czynności bankowych, wymagających osobnego zezwolenia; 4) odebrania koncesji i zarządzenia likwidacji przedsiębiorstwa bankowego. Zarządzenia Ministra Skarbu, dotyczące odebrania koncesji lub likwidacji mogą nastąpić tylko w porozumieniu z Ministrami Sprawiedliwości oraz Przemysłu i Handlu, a odnośnie do banków, towarzystw kredytowych i wszelkich innych instytucyj kredytu długoterminowego — na zasadzie uchwały Rady Ministrów. Banki hipoteczne oraz wszelkie instytucje kredytu długoterminowego podlegają nad'10 stałemu nadzorowi komisarza rządowego, którego zakres uprawnień określa Minister Skarbu. Również i w odniesieniu do spółdzielni kredytowych, w razie stwierdzenia, że działalność jej sprzeciwia się prawu, statutowi lub jest szkodliwa dla interesu publicznego, Ministrowi Skarbu pi wysługuje prawo — na wniosek Kady Spółdzielczej — zamianowania komisarza rządowego do stałego nadzorowania czynności spółdzielni, odebrania koncesji szczególnej lub wdrożenia przed właściwym sądem okręgowym sprawy o rozwiązanie spółdzielni. Na tern wyczerpują się przepisy prawa bankowego o nadzorze państwowym, które oczekują rozwinięcia w wydaniu zamierzonego rozporządzenia wykonawczego z art. 98 co do wysokości kosztów nadzoru i kontroli.

6. Likwidacja i upadłość przedsiębiorstw bankowych. Likwidacji i upadłości prawo bankowe poświęca zaledwie kilka artykułów, wobec czego ogólne przepisy prawa handlowego i upadłościowego będą miały odpowiednie zastosowanie. W odniesieniu do likwidacji prawo bankowe odmiennie traktuje banki, odmiennie zaś pozostałe przedsiębiorstwa. O ile chodzi o banki, to przepisy są następujące: jeżeli kapitał zakła Iowy banku akcyjnego lub lx>mandy-tuwo-akcyjnego wskutek strat zmniejszy się o połowę lub poniżej ustawowej minimal-nej wysokości z art. 14 i 15, względnie, jeżeli ogólna suma zobowiązań banku przekroczy io-krotną sumę kapitałów własnych, władze banku obowiązane są zwołać niezwłocznie walne zgromadzenie akcjonarju-szów celem powzięcia uchwały albo w przedmiocie uzupełnienia kapitału zakładowego, albo w przedmiocie przeprowadzenia likwidacji. Jeżeli natomiast władze banku zaniechają zwołania walnego zgromadzenia, lub, jeżeli już uchwalone podwyższenie kapitału zakładowego nie zostanie przeprowadzone w ciągu 3 miesięcy od daty powzięcia uchwały, wówczas Minister Skarbu uprawniony jest zarządzić z urzędu: w pierwszym przypadku — zwołanie walnego zgromadzenia, w drugim — przeprowadzenie likwidacji. Powyższe przepisy mają analogiczne zastosowali ,e i do banków, istniejących w innej formie pod