Magazyn6
9301

385

BANKOWE PRAWO

względem organizacji prawnej. W odniesieniu do pozostałych przedsiębiorstw bankowych, mianowicie w odniesieniu do zakładów zastawniczych, domów bankowych i kantorów wymiany, prawo bankowe stanowi, że w razie obniżenia się kapitału zakładowego na skutek strat poniżej ustawowego minimum przedsiębiorstwo obowiązane jest uzupełnić swój kapitał zakładowy w terminie, wskazanym przez Ministra Skarbu, lub przejść w stan dobrowolnej likwidacji. W przypadku, gdy przedsiębiorstwo nie zastosuje się do powyższych wskazań, Minister Skarbu władny jest zarządzić likwidację przedsiębiorstwa z urzędu. O likwidacji przedsiębiorstw bankowych traktują jeszcze następujące artykuły: art. 12, w razie śmierci właściciela lub spólnika osobiście odpowiedzialnego w spółce jawnej (firmowej) komandytowej lub komandytowo-akcyjnej; art. 99

—    o ile działalność przedsiębiorstwa narusza prawo, statut, albo jest szkodliwa dla interesu publicznego (p. wyżej o nadzorze); art. 106 — w razie nieuzgodnienia statutów spółek akcyjnych i komandytowe akcyjnych, trudniących się wykonywaniem czynności bankowych, z przepisami prawa bankowego; art. 109 — w razie nieuzupeł-nienia kapitału zakładowego według norm ustawowych przez zakłady zastawnicze, domy bankowe i kantory wymiany; art. 115

—    dotyczący przymusowej likwidacji spółek z ograniczoną odpowiedzialnością w terminie do dn. 31 grudnia 1930 r. We wszystkich przypadkach likwidacji, zarządzonej przez Ministra Skarbu, właściwy sąd rejestrowy mianuje likwidatora lub komisję likwidacyjną.

Co się tyczy upadłości, to prawo bankowe wspomina o niej jedynie w art. 103. Artykuł ten stanowi: w razie stwierdzenia przez rewizję lub w toku likwidacji przez likwidatora (komisję likwidacyjną), że zobowiązania przedsiębiorstwa bankowego przekraczają jego majątek, powinny władze przedsiębiorstwa lub likwidator zawiadomić o tern właściwy sąd celem ogłoszenia upadłości. Obok tego jedynego przepisu będą miały zastosowanie w całej rozciągłości postanowienia prawa o upadłości i o postępowaniu układowem z r. 1934 (Dz. U. Nr. 93).

7. Przepisy przejściowe. Przepisy przejściowe i końcowe są dość liczne (18 artykułów) i mają głównie za zadanie zniwelować te różnice prawne, jakie się ujawniły między dawnym stanem rzeczy, a wytworzonym przez wejście w życie nowego prawa bankowego. Art. 105 ustala naczelną zasadę, stanowiąc, że do dalszego prowadzenia w dotychczasowej formie organizacji prawnej i w dotychczasowym zakresie działania przedsiębiorstw bankowych, istniejących prawnie w dniu wejścia w życie nowego prawa, koncesja nie jest wymagana, a przedsiębiorstwa te uważane będą za posiadające koncesję. Dalsze artykuły przepisów przejściowych mają na celu: uzgodnić statuty bankowych spółek akcyjnych i komandytowo-akcyjnych z zasadami prawa bankowego, nakazać bankom uzupełnianie kapitałów zakładowych do norm co najmniej ustawowego minimum, z wyjątkiem banków lokalnych, podwyższyć wartość nominalną akcyj do kwoty zł. 100, nakazać uzupełnienie kapitału zakładowego, z wyjątkiem kaucyj, zakładom zastawniczym, domom bankowym i kantorom wymiany do wysokości, oznaczonych w art. 16, 17 i 18, zlikwidować bankowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, wreszcie unormować oraz uzgodnić inne pomniejsze lub szczególne kwestje z nowym porządkiem rzeczy.

Przepisy końcowe uchyliły: rozporządzenie z dn. 27 grudnia 1924 r. o warunkach wykonywania czynności bankowych i nadzorze nad temi czynnościami (Dz. U. Nr. 114, poz. 1018), pozostałą część rosyj skiej ustawy kredytowej (Zb. pr. tom XI, cz. II, roz. 10), opinję rady państwa z dn. 24 kwietnia 1879 r. w sprawie kas pożyczkowych, ustawę austrjacką z r. 1885 i pruską ustawę z r. 1881 w sprawach przemysłu zastawniczego, wreszcie inne przepisy ustaw związkowych. Prawo bankowe weszło w życie z dniem ogłoszenia t. j. z dn. 22 marca 1928 r. Na obszarze śląskim prawo bankowe uzyskało moc obowiązującą z dn. 10 września 1932 r„ jako daty ogłoszenia oświadczenia Prezesa Rady Ministrów o wyrażeniu zgody Sejmu Śląskiego (Dz. U. Nr. 81, poz. 717).

IV. Uwagi końcowe.

Z chwilą wejścia w życie prawa bankowego z r. 1928 nastąpiło wreszcie u jedno stajnienie norm prawnych i stworzenie jednolitego porządku prawnego, obejmującego obszar całej Rzeczypospolitej. Miało to niewątpliwie olbrzymie znaczenie dla spokojnego rozwoju stosunków w życiu

25

Encyklopedia nauk politycznych.