Magazyn66501

361

KONSULARNE PRAWO

spadkowe ruchome, nie przekraczające granicy pewnej wartości, przekazuje się konsulom bez dalszych formalności celem ostatecznej likwidacji. Tak samo powinny z reguły postępować władze lokalne z mieniem spad-kowem po marynarzach lub przyjezdnych. Odnośnie do mienia spadkowego nieruchomego prawodawstwo konwencyjne nie przyznaje w zasadzie konsulom, poza zwykłem prawem do zasięgania informacyj, żadnych dalej idących kompetencyj. W dziedzinie zawierania ugód, przyjmowania urzędu sędziego polubownego, przesłuchiwania stron bez przysięgi i pod przysięgą, doręczania akt i załatwiania wszelkich czynności no-tarjalnych polscy konsulowie i inni funk-cjonarjusze konsularni mogą je wykonywać o tyle, o ile posiadają osobne imienne upoważnienie udzielone im przez Ministra Spraw Zagranicznych w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości. W ramach takich upoważnień notarjalnych mogą oni, sporządzać i uwierzytelniać akty prawne, które zawierają obywatele polscy między sobą lub z cudzoziemcami. Konwencje rozszerzają naogół te uprawnienia również na akty prawne, które, bez względu na obywatelstwo występujących w nich stron, dotyczą już to mienia nieruchomego znajdującego się na terytorjum państwa wysyłającego, już to odnoszą się do spraw mających wywrzeć skutki prawne w owem państwie lub odnoszą się do czynności mających być dokonanemi na jego terytorjum. Akta i dokumenty, tłumaczenia, odpisy i wyciągi, sporządzone lub uwierzytelnione przez kon sulów w formie wymaganej przez państwo, które ich mianowało, są uznawane przez państwo przyjmujące jako dokumenty publiczne lub publicznie uwierzytelnione. Mają one, tak w sądownictwie, jak i w administracji, tę samą moc prawną, jak gdyby były sporządzone lub uwierzytelnione przez notarjuszów, organy publiczne lub zaprzysiężonych tłumaczów'. Funkcje konsulów, jako urzędników stanu cywilnego, są wprawdzie w polskiej ustawie konsularnej przewidziane, ale zakres i sposób ich wykonywania określi dopiero specjalne rozporządzenie. W dziedzinie administracyjnej konsulowie mają prawo wydawania obywa telom swego kraju paszportów⁷ konsularnych i stwierdzeń tożsamości, przyjmowania od nich wszelkiego rodzaju mienia na przechowanie, następnie wizowania pa szportów obcokrajowców na wjazd do Polski, wizowania świadectw pochodzenia i innych zaświadczeń, legalizowania dokumentów, wystawionych lub uwierzytelnionych przez władze i osoby publicznego zaufania (notarjuszów, tłumaczów sądownie zaprzysiężonych i t. p.). d) Spra'ury em*gra-cyjno-społeczne. Ze względu na doniosłe znaczenie emigracji dla macierzy konsulowie są zobowiązani (art. 20 Ustawy konsularnej i rozporządzenia M. S. Z. z r. 1936) zwracać szczególną uwagę na wszelkie przejawy dotyczące polskiej imigracji stałej i sezonowej oraz reemigracji, na zmiany konjunktury na rynku pracy, na politykę osadniczą danego kraju, na warunki zdrowotne, na organizację transportów lądowych i morskich, na sytuację prawną obcokrajowców, na konwencje zawarte przez inne państwa, na nowe możliwości imigracyjne, na wszelkie braki w działalności emigracyjnej, osadniczej I t. d. Konsulowie winni przesyłać swoje sprawozdania emigracyjne, zależnie od ich treści, do merytorycznie właściwych wydziałów w M. S. Z., jak Wydziału „Polityki Emigracyj nej“, „Polaków Zagranicą" lub „Pomocy Prawnej" Departamentu Konsularnego. Konsulaty w krajach nie stanowiących terenu polskiej imigracji, ale posiadających własny ruch emigracyjny (np. Hiszpanja, Portugalja, Włochy, Czechosłowacja) winny informować M. S. Z. o wszystkich zagadnieniach dotyczących miejscowej polityki emigracyjnej, organizacji opieki nad wychodźtwem i t. p. W związku z tern winni konsulowie badać wszelkie przejawy życia kulturalno-społecznego i organizacyjnego polskich skupień wychodźczych, jak sprawy szkolnictwa, bibljotek, domów ludowych, świetlic, duszpasterstwa, prasy i t. p. oraz ich rolę gospodarczą w danem środowisku i komunikować swoje spostrzeżenia i wnioski właściwym wydziałom M. S. Z. e) Sprawy morskie i gdańskie. Zasadniczą funkcją konsulów w stosunku do polskiej marynarki wojennej i handlowej jest udzielanie wszelkiej pomocy i potrzebnych informacyj okrętom Rzeczypospolitej, a roztoczenie opieki nad statkami marynarki handlowej, przebywającemu w portach okręgu konsularnego. W stosunku do morskich statków handlowych obowiązują konsulów Rzeczypospolitej, poza ogólnemi zasadami międzynarodowego prawa morskiego i kon-

24

Encyklopedja nauk politycznych.