DSCN4820

Różne interpretacje jednej rzeczywistości

„U każdego zwierzęcia, które nie przekroczyło granicy rozwoju, częstsze i stałe używanie jakiegoś .narządu wzmacnia stopniowo, rozwija, powiększa ten narząd i daje mu siłę proporcjonalną do długości używania go, podczas gdy stałe nieużywanie takiego narządu nieznacznie go osłabia, uwstecznia, .zmniejsza stopniowo jego zdolności i w końcu powoduje jego zanik. .To wszystko, co przyroda i kazała osobnikom nabyć lub utracić pod wpływem okoliczności,

| które działają na ich rasę od długiego czasu, a w związku z tyra pod wpływem dominującego używania jakiegoś narządu lub stałego nieużywania jakiejś części ciała wszystko to przyroda zachowuje I dzięki rozrodowi dla nowych, pochodzących od nich osobników, i byleby tylko nabyte zmiany były wspólne obu płciom czyli i osobnikom, które wydały owe nowe osobniki”⁵.

Lamarck⁶ uważa, że oprócz czynników zewnętrznych żywe organizmy posiadają zdolność pozwalającą osiągać coraz wyższą doskonałość, tzw. celowość immanentną. Nadto procesy^ewQlucy|ne jmjąj^arakter^ ciągły i^topnięwy, ni.e^za£ skokowy. Cechy nabyte ''przez .osobnika nie tylko przechodzą na potomstwo, ale także się w nim kumulują. Przyroda Jest wszędzie kierowana prawami stałymi, pierwotnie ustanowionymi, do celu, który wytyczył jej najwyższy Stwórca”⁷.

Wiadomo już dzisiaj na podstawie licznych doświadczeń, że prawo dziedziczenia cech nabytych jest fałszywe. Kształtowanie się organizmów nie zależy też od używania bądź nieużywania określonych narządów od genów. W Filozofii zoologii, jak piszą L. Kuźnicki i A. Urbanek⁸, nie podano niemal żadnych faktów, które pozwoliłyby przekonać ówczesnych przyrodników o zachodzeniu w {wiecie organicznym procesów ewolucyjnych. Oczywiście, ^{1 2}

podkreślany przez Lamarcka wpływ środowiska na procesy przemian ewolucyjnych jest nie-podważalny, ale nie jest mechanizmem decydującym. Nadto podkreślenie, iż mechanizm przekształceń osobników odbywa się według praw ustanowionych przez Stwórcę, nie przysporzył temu przyrodnikowi zwolenników.

/

2.1.2. Darwinizm

59 r. opublikowano dzieło Karola Darwina

pt. U powstilwuhiufgalunków drogą dpboru naturalnego, czyli o utrzymaniu się doskonalszych ras w walce o Ifyt⁹. Według niego

go ( ;ie- )

Ihecliahizmamf ewolucji są: zmienność, dobór naturalny i dziedziczność³.

Zauważa się, iż zupełnie analogicznie do selekcji, ktÓTą stosuje człowiek w swoim gospodarstwie hodowlanym, zachodzi - na ogromną skalę - dobór w środowisku naturalnym. W przyrodzie bowiem, jak stwierdzono, w każdej populacji roślin lub zwierząt zachodzi zmienność fluktuacyjna; dzięki tej zmienności jedne osobniki danej populacji są lepiej, inne zaś gorzej przystosowane do istniejących warunków środowiska. Część osobników ma cechy korzystne w danych warunkach, ujawniające się w jednoznaczny Sposób, czasami nowe, inne natomiast mają cechy te słabo wy-kształcone. Jednostki słabsze, pozbawione cech korzystnych, a więc hie przystosowane do zmieniających się warunków środowiskowych, zostają wyeliminowane. W ten sposób owe nowe i korzystne cechy, o ile okażą się dziedziczne, tzn. o ile były uwarunkowane ' genetycznie, potęgują się z pokolenia na pokolenie, powodując^' owstawanie nowych ras, a także przekształcając jedne inne, odmienne".

1

*    17$.

*’    105-106,168,175.

fjfiHNRRdg    analytiąue des connaissances positives d'homme, Paris

2

ęzyląmy: „La Naturę est dirigće partout par des lois constantcs, ćęombfiłćes pour le but gue s'est proposć son supreme Auteur”. vMtbąnek, Zasady nauki o ewolucji, Warszawa 1967,1.1, s. 61.

3

atiz tłum. z ang, Sz. Dickstein, J. Nusbaum. Warśzawaf95f;T fó. Ruse, Charles Darwin's Theory ofEvbluti0łiy $75)2, s. 219-241.    .

ób. K Darwin, O powstawaniu gatunków, s.