CŁA
707
czy też w stanie przerobionym, ułatwia się w wysokim stopniu handel pośredni, polegający na dostawie towarów obcych. Wielkie narody, odgrywające poważną rolę w handlu międzynarodowym, doszły do tego znaczenia nietylko przez eksport własnych towarów, ale także przez handel pośredni.
Wolne obszary celne mogą być ustanowione drogą rozporządzenia Rady Ministrów.
Na polskim obszarze celnym istnieją dwa wolne obszary celne: Wolny Obszar Celny w Gdyni i Wolna Strefa Celna w Gdańsku.
Wolny Obszar Celny w Gdyni utworzony został w roku 1932 i obejmuje basen im. Ministra Kwiatkowskiego oraz nadbrzeża: Stanów Zjednoczonych, Czechosłowackie, Rumuńskie i Jugosłowiańskie tegoż basenu wraz z terenami, przylegającemi do wymienionych nadbrzeży i oddzielonemi od strony lądu specjalnem ogrodzeniem.
Wolna Strefa Celna w Gdańsku, utworzona jeszcze za czasów niemieckich, obejmuje część portu Neufahrwasser, położoną kolo basenu portowego, przy wejściu do kanału portowego i oddzielona od strony lądu specjalnem ogrodzeniem.
Dla obu wymienionych wyżej wolnych obszarów celnych obowiązują oddzielne przepisy, dotyczące uprawiania handlu i przemysłu, ograniczeń, wznoszenia budynków, zamieszkania, ruchu osobowego i towarowego z resztą obszaru celnego.
Dla Wolnego Obszaru Celnego w Gdyni wydane zostały z chwilą utworzenia tego obszaru polskie przepisy celne, podczas gdy Wolna Strefa w Gdańsku posługuje się do chwili obecnej, zgodnie z postanowieniami umowy polsko-gdańskiej, podpisanej dnia 9 listopada 1920 r. w Paryżu, starym poniemieckim regulaminem z dnia 28 maja 1896 r. Przepisy polskie dla Wolnego Obszaru Celnego w Gdyni są szersze co do ulg i ułatwień w porównaniu z regulaminem dla Wolnej Strefy Neufahrwasser.
Wolny obszar celny jest pod względem celnym traktowany jako zagranica. Określenie to wskazuje, że zagranica celna, jeżeli chodzi tylko o formalności celne i ustawodawstwo celne, została przesunięta na granice wydzielonego obszaru. Rzecz naturalna, że ulgi 1 ułatwienia nie dotyczą np. ograniczeń, wprowadzonych ze względu na publiczne bezpieczeństwo, zdrowie, ochronę roślin, zwierząt i t. d.
Towary zagraniczne przywożone do wolnego obszaru celnego, a przeznaczone tam do przechowywania, przeróbki lub obróbki, są wodne od należności celnych; ograniczenia przywozowe, przewozowe lub wywozowe, wprowadzone ze względu na położenie gospodarcze kraju, nie mają zastosowania na wolnym obszarze. Ruch statków (wyjazd i przesunięcia wewnątrz obszaru), wyładowanie i załadowanie statków odbywa się bez dozoru celnego i formalności celnych.
Towary zagraniczne mogą być na terenie wolnego obszaru celnego przechowywane, przepakowywane, poddawane obróbce i przeróbce bez żadnego dozoru celnego, z pewnemi jednak ograniczeniami, wynika-jącemi ze względu na bezpieczeństwo publiczne, obronę kraju i przepisy monopolowe.
Wymagane jest również zezwolenie urzędu celnego, jeżeli przepakowanie lub dzielenie towarów, przeznaczonych do przywozu wgląb obszaru celnego, mogłoby spowodować obniżenie cła.
Towary zagraniczne, przeznaczone do spożycia na wolnym obszarze celnym, podlegają należnościom celnym na ogólnych zasadach; wyjątek stanowią towary, przeznaczone do spożycia na statkach, utrzymujących komunikację z portami zagranicznemu
Towary zagraniczne podlegają odprawie celnej na ogólnych zasadach dopiero z chwilą przywozu ich z wolnego obszaru celnego do reszty obszaru celnego.
Towary krajowe, wywożone do wolnego obszaru celnego, podlegają odprawie wywozowej na ogólnych zasadach tak, jakgdyby w istocie były wywożone zagranicę. Z chwilą wywozu do wolnego obszaru celnego, towary krajowe nabierają cech towaru zagranicznego. Strona, chcąc utrzymać właściwości towaru krajowego, może złożyć wniosek o wzięcie takiego towaru pod dozór celny; w tych przypadkach towar taki pozostaje nadal towarem krajowym.
Na wolnym obszarze zajmowanie się przemysłem i handlem, wznoszenie budowli i zamieszkiwanie wymaga specjalnego zezwolenia.
Ruch osobowy między wolnym obszarem celnym a resztą obszaru celnego odbywa się na tych samych zasadach, co ruch osobowy z zagranicą i tylko w miejscach, do tego wyznaczonych.
45'