Magazyn6501

181

FINANSOWA STATYSTYKA

wy schemat podziału wydatków i dochodów. Raport ten, po wprowadzeniu drobnych zmian przez Komisję, został przyjęty na plenum sesji. Szczególnie należy podkreślić, że w zestawieniu wydatków i dochodów zaniechano podziału na zwyczajne i nadzwyczajne. Mianowicie wprowadzono podział wydatków na: a) razem wydatki z wyjątkiem inwestycyj, pożyczek spłaconych i udzielanych; b) inwestycje nie zwiększające majątku dochodowego; c) inwestycje, zwiększające majątek dochodowy, pożyczki spłacone oraz udzielone; d) rozchody z tytułu reparacyj wojennych i długów między państwami. Natomiast dochody podzielono na: a) razem dochody z wyjątkiem dochodów ze sprzedaży majątku, pożyczek zwróconych i zaciągniętych; b) dochody ze sprzedaży majątku niedochodowego; c) dochody ze sprzedaży majątku dochodowego oraz ze zwrotu pożyczek udzielonych i pożyczek zaciągniętych; d) wpływy z tytułu reparacyj wojennych i długów między państwami. Wydatki i dochody poszczególnych grup zostały podzielone na bardzo szczegółowe rodzaje. Ponadto w podziale dochodów z danin również zaniechano podziału na: podatki bezpośrednie i pośrednie, a wprowadzono podział na: podatki dochodowe, podatki majątkowe, podatki od obrotu dobrami, podatki konsumpcyjne. Wreszcie wszystkie wydatki zostały podzielone na dwie części: wydatki okresu sprawozdawczego i wydatki okresów poprzednich, a każda z tych części na wydatki: własne, świadczenia państwu, krajom i gminom, oraz świadczenia innym związkom prawno-publicznym; dochody zaś podzielono na: dochody okresu sprawozdawczego i dochody okresów poprzednich.

Badania Międzynarodowego Instytutu Statystycznego w dziedzinie ujednostajnienia metod opracowania różnych zagadnień wchodzących w zakres s. f. prowadzone są z dużym nakładem pracy. Osiągnięto już olbrzymie rezultaty, lecz niestety mają one przeważnie znaczenie teoretyczne, gdyż opracowania s. f. poszczególnych państw są dokonywane z uwzględnieniem przede-wszystkiem i stniejących w dawnem państwie potrzeb i celów, którym wyniki tej statystyki mają służyć.

3. Statystyka finansowa w Polsce. Omówienie metod i zakresu prac z dziedziny s. f. w Polsce ograniczone będzie do scharakteryzowania s. f. Skarbu Państwa i związków samorządu terytorjalnego, jako opracowań typowych (przedewszystkiem statystyki wydatków i dochodów). Opracowania statystyczne gospodarki finansowej innych związków prawa publicznego dokonywane są przeważnie dorywczo, a ponadto stosowana metoda w tych opracowaniach zasadniczo nie różni się od metod przyjętych w opracowaniach, które zostaną omówione. Materjąłem do opracowania statystyki rocznych wydatków i dochodów Skarbu Państwa są zamknięcia rachunków państwowych; tymczasowe zestawienia miesięcznych wydatków i dochodów dokonywane są na podstawie prowizorycznych miesięcznych zamknięć.

Metoda stosowana w opracowaniach statystyki wydatków i dochodów ściśle pokrywa się z zasadami, przyjętemi w prawie budżetowem, zatem podział wydatków i dochodów, ich układ i zakres w opracowaniach statystycznych ściśle odpowiadają przyjętym zasadom w układzie budżetu. Mianowicie w wydatkach i dochodach stosowany jest podział: na poszczególne władze, jako charakterystyka rodzajów, oraz na zwyczajne i nadzwyczajne; wpływy z danin publicznych dzielone są na podatki bezpośrednie, podatki pośrednie, opłaty stemplowe i daniny pokrewne oraz cła. W budżetowaniu przedsiębiorstw, zakładów, monopolów i funduszów przyjęta jest zasada budżetowania netto, t. j. w budżecie administracyjnym (ogólnym) podawane są tylko wpłaty do Skarbu Państwa lub dopłaty ze Skarbu Państwa. Ponieważ system i układ budżetów, jak również organizacja gospodarki skarbowej, ulegały od momentu odzyskania niepodległości parokrotnym zmianom, wyniki statystyki wydatków i dochodów nie-zawsze są całkowicie porównywalne, np. w roku budżetowym 1932/33 zostały zniesione Ministerstwo Reform Rolnych i Ministerstwo Robót Publicznych, a zakres ich działalności został przekazany innym ministerstwom, w związku z tern dokonano również pewnych przesunięć w zakresie działalności szeregu ministerstw; od roku budżetowego 1933/34 do budżetu zostały wprowadzone fundusze, których gospodarka w latach poprzednich odbywała się poza budżetem; w roku budżetowym 1930/37 wprowadzono zmiany w systemie niektórych podatków, wskutek tego dane z lat poprzednich nie są całkowicie porównywalne. Celem uzyskania porównywalności da-