Magazyn6801

184

FINANSOWA STATYSTYKA — FINLANDJA

1927. — Most Otto dr.: Getnrindefinanzen. Die Gemeinde-finanzslatistik in Deutschland. Ziele, Wege, Ergebnisse. Leipzig 1910. — PiokalkiewicK Jam Prace i zadania Międzynarodowego Instytutu Statystycznego w dziedzinie statystyki skarbowej. Miesięcznik Statystyczny, tom VI, 1923. — Basiński Faustyn: Ewolucja polskiego budietu państwowego. Kwart. Stat. 1930.— Rxepkietcics: Zamknięcia rachunkowe związków komunalnych a wymagania statystyki. Samorząd Miejski, tom IV, 1924. — Z ant Friedrich: Die Finanzstatistik in der Theorie und Praxis. AUg. Stat. Archiw. Bd. XIV, 1923-24; XV, 1925.

Karot Czernicki.

Finlandja.

I. Geografja i stosunki gospodarcze. II. Historja i sprawy polityczne. i. Dzieje Finlandji do wybuchu Wielkiej Wojny. 2. Wielka Wojna i walka

0    niepodległość. 3. Współczesne stosunki polityczne.

I. Geografia i stosunki gospodarcze.

F. (Suomi), republika w Europie Pin., graniczy z Z. S. R. R. (1 590 km), Nor-wegją (9^I3 km), Szwecją (536 km) oraz z zatokami Botnicką i Fińską (m. Bałtyckie) i oceanem Lodowatym Pin. Łączna długość granic morskich (przy wyrównanej linji brzegowej) wynosi I 646 km.

Państwo to tery tor jum swem, wynoszą-cem 388 541 km² (z czego 1 442 km² przypada na wyspy Alandzkie), dorównywu-jące obszarowi Polski, posiada zaledwie 3 667 067 mieszkańców (1930), zamieszkujących prawie wyłącznie południową część kraju, podczas gdy część północna będąca bagnistem, bezleśnem pustkowiem jest prawie zupełnie bezludną.

Pod względem narodowościowym i wyznaniowym F. jest państwem jednolitem — rdzenni Finnowie stanowią bowiem 89% ogółu ludności. Pozostały odsetek przypada na Szwedów (10%) oraz nielicznych Rosjan (0,2%), Niemców (0,1%), Lapończyków i in.; 98% mieszkańców wyznaje ewangelicyzm. Oświata w F. stoi bardzo wysoko. Analfabeci stanowią tu zaledwie 0,9% ogółu mieszkańców, przyczem rekrutują się prawie w całości z pośród Lapończyków. Szkolnictwo F. w r. 1933 było reprezentowane przez 3 uniwersytety (w Helsinkach i dwa w Abo: szwedzki

1    fiński), 136 szkół licealnych, 80 średnich ogólnokształcących, 537 elementarnych oraz wiele szkół o charakterze specjalnym, zarówno średnich jak i wyższych.

Głownem zajęciem ludności jest rolnictwo, leśnictwo i rybołówstwo, zatrudniające 63,4% ogółu ludności; przemysł zatrudnia 14,4%, handel i komunikacja 7,5%, 14,7% zawody pozostałe.

Krajobraz fiński cechuje niezwykła obfitość jezior, grupujących się głównie w południowej części kraju, które zajmują 11,4%, a łącznie z bagnami nawet ponad 30% powierzchni kraju, oraz bogactwo lasów, pokrywających ponad 60 °/o powierzchni F. przy równoczesnem ubóstwie ziemi ornej, zajmującej zaledwie 9% powierzchni ogólnej.

Klimat F. mimo wybitnie północnego położenia kraju (między 59⁰ 30’ a 70° 5’ szer. geogr. płn.) dzięki łagodzącym wpływom Bałtyku, a pośrednio Golfstromu, niezbyt surowy — pozwala jeszcze między 67° a 69° szer. na prowadzenie bardziej odpornych kultur rolnych, w południowej zaś części kraju nawet na uprawię pszenicy i buraków cukrowych.

Plony szczupłej powierzchni ornej nie są jednak w stanie wyżywić zamieszkującej kraj ludności. W dodatku prawie połowa powierzchni pod pług się nadającej (48%) służy nie uprawie zbóż, lecz znacznie pewniejsze w tych warunkach klimatycznych rezultaty dającej, bardzo wysoko postawionej i doskonale spółdzielczo zorganizowanej gospodarce hodowlanej, głównie bydła rogatego (1 745 038 sztuk — 1933), owiec (973 443 sztuki) i nierogacizny (434 980 sztuk), w części produkującej na wywóz (ser, masło). Wśród upraw czołową pozycję zajmuje owies (20%), poczem następuje żyto (11%), jęczmień i ziemniaki (3,5%) i wreszcie w niewielkich ilościach uprawiane: pszenica (1%), buraki cukrowe (1%)    1 rośliny włókniste (0,5%).

W r. 1934 zebrano 7 706 tys. q owsa, 3958 tys. q żyta, 2090 tys. q jęczmienia, 906 tys. q pszenicy oraz 10 600 tys. q ziemniaków i 1 010 tys. q buraków cukrowych.

Bogactw kopalnych F. jest pozbawiona prawie zupełnie, z tych bowiem posiada jedynie nieco błotnej rudy żelaznej, torf i kamień budowlany. Stąd też podstawę życia gospodarczego kraju stanowi bogactwo leśne wraz z rozbudowanym na jego podłożu, prawie w całości na wywóz produkującym, przemysłem drzewnym (fabryki celulozy, zapałek, szpulek do nici, papiernie, tartaki). Z innych gałęzi przemysłu znaczniejszą rolę odgrywają posługujące się obcym surowcem, przemysły me-