Magazyn6301

189

FIRMA — FISHER IRYING

dodatku, wskazującego np. istnienie spółki. F. spółki jawnej i komandytowej powinna zawierać nazwisko tylko spólników nieogra-niczenie odpowiedzialnych (a nie komandy-tarjuszów) z dodatkiem, oznaczającym istnienie spółki. F. spółki akcyjnej i z ograniczoną odpowiedzialnością może być obrana dowolnie (art. 29 k. h.); rodzaj spółki powinien być uwydatniony w firmie, a mianowicie firma powinna zawierać dodatek „spółka akcyjna" lub „spółka z ograniczoną odpowiedzialnością" bez skrócenia. Wskutek skrócenia dodatku można się narazić na zarzut zamiaru wprowadzenia w błąd publiczności, co może spowodować odpowiedzialność osobistą osób, podpisujących f. w sposób nieprawidłowy. F. osoby prawnej, nie-będącej spółką handlową, jest jej nazwa ustawowa lub statutowa.

Zasada wyłączności f. polega na tern, iż nieuprawniony nie może używać danej f.; przeprowadza kodeks handlowy tę zasadę przez przepis, iż f. powinna się dostatecznie różnić od innych f., już w danej miejscowości zarejestrowanych lub co najmniej zgłoszonych do rejestru, oraz przez nadanie pokrzywdzonemu wskutek bezprawnego używania f. prawa żądania zaniechania dalszego używania f. oraz żądania odszkodowania. Wymaganie, aby nowa f. różniła się od już zarejestrowanej f. w tej samej miejscowości (rozumianej handlowo, a nie administracyjnie), nie stoi w sprzeczności z przepisem art. 2 ustawy o zwalczaniu konkurencji nieuczciwej, według którego oznaczenie przedsiębiorstwa nie może być takie, aby wprowadzało w błąd odbiorców co do tożsamości z innem przedsiębiorstwem konkurencyjnem (a więc tej samej gałęzi handlu, czy przemysłu), gdziekolwiek-by się ono znajdowało; ten przepis stoi na straży wyłączności f. na całym obszarze Polski. Sąd rejestrowy ma obowiązek czuwania nad należytem przestrzeganiem przepisów o f. oraz nad tern, aby f. używano w obrocie zgodnie z prawem, pod groźbą grzywien.

F. może zawierać dodatek, bliżej oznaczający osobę kupca lub przedsiębiorstwo, jednak zabronione są dodatki, mogące wprowadzić w błąd; nie wolno więc używać oznaczenia „spółka" w nowozalożonem przedsiębiorstwie kupca jednoosobowego lub oznaczenia „bank", jeżeli przedsiębiorstwo bankowe nie jest spółką akcyjną lub spółdzielnią, gdyż domy bankowe i kantory wymiany nie mają prawa używać tej nazwy.

Zasada ciągłości polega na tem, iż, pomimo zbycia przedsiębiorstwa, f. się nie zmienia; kodeks handlowy żąda, aby do f., w razie jej nabycia (f. można wogóle zbyć tylko razem z przedsiębiorstwem) dołączano zawsze dodatek, wskazujący nabywcę. W razie zmiany nazwiska można używać dawnej f. z dodatkiem nowego nazwiska. Stąd widać, iż kodeks stoi na straży prawdziwości zarówno f. nowoutworzonej, jak i nabytej.

Literatura: Adler: BeitrOge zum Firmenrecht. Zentralblatt fur Hundeisrecht. 85, 93. — Allerhand: Kodeks Handlowy, Komentarz. Lwów 1935. — Andrychiewicz W.: Firma. Stucija prawa handlowego. Warszawa 1903. — Dziurzyńshi, Fenichet i Honzatko: Kodeks Handlowy_t Komentarz. Kraków 1935. — Geller: Das Untemehmen wid seine Beziehungen zu Firma etc. Monachium 1913. — Grossmann: Der Schutz des Firm en-rechts. Wdrzburg 1906. — IAttdn J.: Pseudonim kupiecki. ,,Przeg. pr. handl.** Warszawa 1931.— Namitkiewicz: Firma. Warszawa 1917. — Tenies Kodeks Handlowy, Komentarz. T. /, Warszawa 1934. — Osswald: Die Handclsfirma. Die Wirtschaft und das Becht. 1930. — Pisko: Handbuch des gesam. Handehrechts. Ehrenberg, t. 9, Berlin. — Rosenberg: Firma. Piotrogród 1914. — Wróblewski SłKomentarz do Kodeksu Handlowego. Kraków 1935 i 1936.

Jan Namitkiewicz.

Fisher Irving.

F. urodził się dn. 27. II. 1867 r. w Sau-gerties (stan New-York, U. S. A.). Studjo-wał w Yale University, gdzie też w r. 1888 uzyskał tytuł „Bachelor of Arts", a w r. 1891 stopień doktora filozofji. W latach 1890 do 1893 był lektorem matematyki, a w latach 1893—1894 asystentem matematyki na Yale University. W r. 1893 wyjechał na studja do Paryża i Berlina. Po powrocie, w roku 1895, został profesorem nadzwyczajnym, a w r. 1898 profesorem zwyczajnym ekonomiki w Yale University. W tym czasie chorował ciężko na płuca i napisał interesującą książkę p. t. „Jak żyć długo". Zajmował się też zagadnieniami prohibicji alkoholowej, której jest gorącym zwolennikiem i propagatorem. Napisał w tym zakresie prace „Prohibicja u szczytu swego zła" i „Prohibicja jeszcze u szczytu swego zła". Jest również jednym z najgorętszych pionierów Ligi Narodów w Ameryce. Wydał nawet z tej dziedziny prace: „Liga lub wojna" i „Zainteresowanie Ameryki w pokoju światowym". Należy do komitetu wykonawczego Stowarzyszenia Ligi Naro-